---

Een korte geschiedenis van Angkor

Een paar kilometer ten noorden van de moderne stad Siem Reap liggen de ruïnes van Angkor, de vroegere hoofdstad van het Khmer-rijk. Dit rijk werd gesticht door koning Jayavarman II en bestond van de achtste tot en met de vijftiende eeuw. Het centrum lag in wat nu Cambodja is, maar het strekte zich veel verder uit. Grote delen van wat nu Thailand, Laos en Vietnam zijn vielen ook onder het bewind van de Khmer.

Vanaf het jaar 889 begon de ambitieuze koning Yasovarman I met het bouwen van de eerste tempels van Angkor. Door de eeuwen heen bloeide Angkor op tot een stad van bijna 400 vierkante kilometer en naar schatting bijna een miljoen inwoners. Daarmee was Angkor verreweg de grootste stad ter wereld (!) in die tijd.

Gedurende eeuwen bloeide Angkor als een centrum van kunst, cultuur en handel, maar het werd ook getroffen door oorlogen en politieke veranderingen. Uiteindelijk, in de vijftiende eeuw, raakte de stad in verval en raakten het Khmer-rijk en Angkor in de vergetelheid. Pas in de negentiende eeuw werd Angkor herontdekt door Franse ontdekkingsreizigers, waardoor het opnieuw de aandacht kreeg die het verdiende. Sinds 1992 staat Angkor – niet geheel verrassend – op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Angkor blijft de stille getuige van de grootsheid van een beschaving die ooit heerste over grote delen van Zuidoost-Azië.

Zo iets groots en indrukwekkends trekt natuurlijk veel toeristen aan. Tot circa 30 jaar geleden waren die er echter nauwelijks, omdat Cambodja in lange burgeroorlogen was verwikkeld. Maar sindsdien explodeert het toerisme in en rondom Angkor, waardoor je tijdens je bezoek aan Angkor zeker niet altijd in je eentje zult zijn.

Uitvalsbasis voor je bezoek aan Angkor is de stad Siem Reap. Siem Reap betekent iets als ‘Thailand Verslagen’. Deze naam verwijst naar een veldslag in 1549 waarbij de Khmer de Thai versloegen. Hoewel Siem Reap niet per se een hele mooie stad is, is het wel een fijne uitvalsbasis. Er zijn wat straatjes met Frans-koloniale architectuur, een sfeervolle overdekte markt en bovendien heel veel gezellige pubs.

---

Zien en doen in Angkor

Omdat Angkor zo groot is, heb je waarschijnlijk niet genoeg aan één dag. Hoewel je in één dag de belangrijkste tempels wel kunt zien, zal het een gehaaste dag worden en bovendien sla je een heleboel andere interessante, vaak veel rustigere tempels over. Mijn advies is daarom om drie volle dagen te pakken voor je bezoek aan Angkor. Zo heb je de tijd om rustig de tempels te verkennen en bovendien ook wat te relaxen bij je ho(s)tel of het bruisende backpackers-nachtleven in Siem Reap uit te proberen!

De meeste mensen bezoeken de tempels met een tuktuk met chauffeur. Je kunt echter ook een fiets huren in Siem Reap en daarmee op eigen tempo van tempel naar tempel fietsen. Dat is als je meer dan de bekendste tempels wil bezoeken alleen wel wat vermoeiend, omdat de afstanden best wel groot zijn. Dat is ook een van de redenen dat wandelen geen praktische manier is om Angkor te verkennen: alleen het eiland waarop Angkor Wat ligt is al meer dan een vierkante kilometer groot!

Hoe deel je je tijd dan in als je Angkor bezoekt? Als je uitgaat van drie dagen dan raad ik je het volgende schema aan:

• Dag 1: Big Circuit, met een tuktuk met chauffeur;
• Dag 2: Little Circuit, met de fiets;
• Dag 3: Zonsopkomst bij Angkor Wat met de tuktuk en de rest van de dag chillen in Siem Reap.

Raak je het overzicht van alle exotische namen kwijt tijdens het lezen? Op de kaart hieronder zie je hoe alle genoemde plekken in Angkor en Siem Reap ten opzichte van elkaar liggen.

Angkor Wat

Angkor Wat is verreweg de bekendste en misschien wel de meest indrukwekkende tempel in Angkor. Dit enorme complex is meer dan een vierkante kilometer groot (162 hectare) en daarmee het grootste religieuze gebouw van de hele wereld!

Angkor Wat is gebouwd in de periode 1130-1150 onder koning Suryavarman II als een hindoetempel, gewijd aan Vishnoe. Aan het einde van de twaalfde eeuw werd Angkor Wat omgebouwd tot een boeddhistische tempel. Het complex wordt omringd door een buitenmuur van maarliefst 3,6 kilometer. De tempel zelf bestaat uit meerdere terrassen en een dubbele gangengalerij. Langs de muren vind je honderden meters aan ingewikkelde reliëfs die de Khmer-mythologie weergeven. Het hart wordt gevorm door vijf imponerende torens. Het ontwerp van de tempel symboliseert de heilige berg Meru, de thuisbasis van de goden in de hindoemythologie.

Angkor Wat is als enige tempel binnen Angkor ook na de val van de stad in de vijftiende eeuw in gebruik gebleven. Nog steeds zul je regelmatig boeddhistische monniken in hun feloranje gewaden zien rondlopen. Grote delen van het complex raakten echter overwoekerd, tot in de negentiende eeuw de Fransen het complex stukje bij beetje verder hebben uitgepakt van het bladerdek. Dit gaat tot op de dag van vandaag door en heeft alleen stilgelegen tijdens het bewind van de Rode Khmer-terreurbeweging tussen 1975 en 1979.

Je bent zeker één à twee uur kwijt als je Angkor Wat grondig wil verkennen. Het populairste moment voor een bezoek is bij zonsopgang, wanneer je bij de vijvers aan de westzijde de tempel kunt zien spiegelen in het water. Ondertussen staat de lucht in vuur en vlam door de opkomende zon.

Angkor Thom

Ook Angkor Thom verdient een eigen kopje. Dit gedeelte van Angkor vormde het centrum van de stad. Het is maarliefst drie bij drie kilometer groot en wordt omringd door een vierkante muur en een brede gracht. Angkor Thom is gesticht door koning Jayavarman VII in de late twaalfde eeuw. Het grootste deel van Angkor Thom is nu begroeid met dichte jungle, maar er ligt een aantal bijzondere plekken binnen de muren.

Bayon

Exact in het midden van Angkor Thom ligt de spectaculaire tempel Bayon. Deze tempel wedijvert met Angkor Wat om de titel van mooiste tempel van Angkor. De tempel is uniek vanwege de maarliefst 54 torens, die elk voorzien zijn van vier gigantische, vriendelijk kijkende stenen gezichten. De betekenis van deze 216 gezichten is niet helemaal bekend, maar sommige wetenschappers denken dat ze de Boeddha representeren of zelfs de koning.

Ook als je maar kort tijd hebt voor Angkor, moet je Bayon absoluut niet overslaan. Deze tempel is echt enorm indrukwekkend!

Baphuon

Vlakbij Bayon vind je de kleinere tempel Baphuon. Deze tempel is gebouwd in de elfde eeuw, dus al voordat de stad Angkor Thom werd gesticht. De tempel was gewijd aan Shiva en is vooral de moeite waard vanwege de driedubbele getrapte piramide, en ook is het er vaak wat minder druk dan bij de andere highlights van Angkor.

Olifantenterras

Angkor Thom was als het ware een stad binnen de stad Angkor. Hier woonden de hooggeplaatsten, en dus ook de koningen van het Khmer-rijk. Van hun paleis is weinig over, omdat het grotendeels van hout was gemaakt. Wel kun je nog het terras waarop het paleis ooit stond bewonderen. Dit terras wordt ook wel het Olifantenterras genoemd vanwege de vele sierlijk uitgehakte olifanten. Het ligt ongeveer 400 meter noordelijk van Bayon.

Stadspoorten

Vanuit welke richting je ook komt, je komt Angkor Thom altijd binnen via een van de indrukwekkende toegangspoorten. Al deze toegangspoorten liggen exact halverwege de zijden van het vierkant en zijn voorzien van dezelfde uitgehakte stenen hoofden als die je in Bayon vindt. Ook de bruggen over de gracht worden opgesierd door indrukwekkende stenen standbeelden. Een leuke stop voor een foto!

Little Circuit

Onder het Little Circuit vallen de bekendste tempels van Angkor. Deze liggen in het kerngebied van de vroegere stad.. Behalve Angkor Wat en Angkor Thom bezoek je de tempels Ta Keo, Ta Prohm en Banteay Kdei. De route is ongeveer 30 kilometer lang. Goed te doen voor een actieve dag op de fiets, dus! Benieuwd hoe de route eruitziet? Check de kaart hieronder!

Phnom Bakheng

Binnen Angkor vind je bijna geen hoogteverschillen. Dat is chill wanneer je per fiets het gebied verkent, maar het zorgt er ook voor dat er maar weinig plekken zijn waar je een uitzicht van hogerop hebt. De tempel Phnom Bakheng is daar gelukkig een uitzondering op. Vanaf deze tempel – gelegen precies tussen Angkor Wat en Angkor Thom in – heb je een indrukwekkend uitzicht op Angkor Wat. Dat maakt de Phnom Bakheng een populaire spot voor de zonsondergang.

TIP: Maak geen gebruik van de olifanten om de heuvel te beklimmen. Deze dieren worden niet goed behandeld! Daarbij is het maar een klein kwartiertje lopen om naar boven te komen!

Ta Keo

Oostelijk van Angkor Thom ligt de veel rustigere tempel Ta Keo. Deze tempel uit de tiende eeuw is minder populair, omdat ‘ie nooit helemaal is afgebouwd. Het is echter een leuke stop op je tour langs het Little Circuit.

Ta Prohm

Een van de bekendste en meest populaire tempels van Angkor is Ta Prohm. Een bezoek aan deze tempel is als een scène uit een avonturenfilm. Hier zie je namelijk heel goed hoe de jungle Angkor probeert terug te veroveren. De enorme wurgvijgen en boomwortels dringen door tot diep in de gangen, ingestorte zuilen en door de planten overwoekerde beelden van goden. Ta Prohm is ook letterlijk de scène geweest van een avonturenfilm, want in 2001 werd hier de film Tomb Raider opgenomen.

Zorg wel dat je wat meer aan het begin of het einde van de dag hier bent, anders loop je de kans dat het heel erg druk is bij de Ta Prohm.

Banteay Kdei

Onderweg terug naar Siem Reap kun je nog een stop maken bij het verlaten kloostercomplex Banteay Kdei aan het waterreservoir Sras Srang. Hier is het vaak veel rustiger, omdat dit complex nog niet helemaal is gerestaureerd. Dat doet niets af aan de sereniteit en pracht van het complex. Inmiddels zijn ze druk bezig met de restauratie, waardoor Banteay Kdei ook steeds populairder wordt.

Big Circuit

Als je langer de tijd hebt dan één volle dag, dan raad ik je aan om naast het Little Circuit ook het Big Circuit te volgen. Je bezoekt langs deze route een aantal minder bekende en daardoor ook veel rustigere tempels. Een aantal van deze tempels is echt uniek te noemen. Het Big Circuit leg je het beste af met een tuktuk met chauffeur; op de fiets zou het een ronde van maarliefst 45 kilometer worden! Dat is erg vermoeiend in de Cambodjaanse hitte. Op de kaart hieronder is te zien hoe je route eruit ziet.

Pre Rup

Pre Rup is de eerste stop langs het Big Circuit en bovendien één van de oudste tempels van Angkor. Deze tempel is gebouwd in de 9e eeuw en je kunt goed zien dat deze tempel in een andere periode gebouwd is dan de bekendere, dichterbij Siem Reap gelegen tempels. De stijl lijkt wel wat op de Prambanan op Java (Indonesië), die ongeveer in dezelfde periode is gebouwd.

Brasaeat Mebon

Even verderop ligt Brasaeat Mebon. Dze tempel – ook wel bekend als East Mebon – is een van de oudste tempels van Angkor. Brasaeat Mebon lijkt wel wat op Pre Rup en is ook ongeveer even oud. Het complex is gebouwd in de tiende eeuw als hindoetempel. De tempel diende als eerbetoon aan de voorouders van de koning en werd omringd door nu drooggelegde vijvers. Eyecatchers zijn de olifanten- en leeuwenbeelden die als wachters zijn gebouwd.

Ta Som

Ta Som is een wat kleinere en rustigere tempel helemaal in het oosten van Angkor. De mooiste plek binnen deze tempel is de oostelijke toegangspoort, waarop een gigantische vijgenboom groeit.

Neak Poan

Wanneer je een blik op de kaart van Angkor werpt, dan zal je ongetwijfeld opvallen dat er verspreid over het gebied kleinere en grotere vierkante meren liggen. Deze kunstmatige meren waren waarschijnlijk bedoeld als wateropslagplaats. Ook in deze meren liggen meerdere tempels, waarvan Neak Poan de best bereikbare is. Neak Poan is bereikbaar via pittoreske houten loopbruggen en ziet er heel anders uit dan de andere tempels van Angkor. De symbolische baden weerspiegelen de harmonie tussen architectuur en water.

Banteay Prei

Soms is het leuk om eens bij een willekeurige kleinere tempel te kijken. Tussen Neak Poan in het meer en de grote Preah Khan ligt het kleinere complex Banteay Prei. Hier waren we min of meer alleen. Ook een hele fijne ervaring!

Preah Khan

Preah Khan vond ik een van de meest indrukwekkende tempels van Angkor. Omdat ‘ie nét iets verder weg ligt dan de bekendste tempels, hoef je Preah Khan echter maar met weinig anderen te delen. Net als Ta Prohm is een groot deel van het complex deels terugveroverd door de jungle. Preah Khan is een behoorlijk grote tempel, waardoor je je bijna een ontdekkingsreiziger kan voelen wanneer je door het labyrint van gangen dwaalt. Pas op voor de vele brutale aapjes!

Siem Reap, de uitvalsbasis voor Angkor

De stad Siem Reap is niet waarvoor je naar dit deel van Cambodja afreist, maar het is absoluut geen vervelende uitvalsbasis voor je bezoek aan Angkor. Siem Reap is een stad met ongeveer 150.000 inwoners en heeft een leuke authentieke overdekte markt, sfeervolle straatjes met koloniale Franse architectuur en een aantal actieve tempels (mocht je er nog niet genoeg hebben gezien).

Het leukste aan Siem Reap is echter het bruisende backpackersleven dat je hier volop tegenkomt. In Pub Street vind je de wereld aan bars, cafeetjes, restaurantjes en andere uitgaansgelegenheden.

Pshar Chas

Op Pshar Chas (Khmer voor ‘Oude Markt’) kun je terecht voor souvenirs maar vooral ook voor je dagelijkse boodschappen. En zelfs al wil je niets kopen, dan nog is het leuk om een rondje te lopen over deze hectische, typisch Cambodjaanse markt. Vooral in de ochtenduren is het er een drukte van belang!

---

Praktische tips voor je bezoek aan Siem Reap en Angkor

Het is goed om met een aantal dingen rekening te houden wanneer je Angkor van je bucket list wil strepen.

Hoe kom je in Siem Reap en Angkor?

Angkor bereik je altijd via de stad Siem Reap. Dit is een van de grotere steden van Cambodja. Daardoor is Siem Reap redelijk makkelijk te bereiken vanuit andere delen van Cambodja en ook vanuit Thailand reis je relatief gemakkelijk af naar Siem Reap.

Hoe verplaats je je in Siem Reap en Angkor?

Binnen Siem Reap en Angkor kan je je praktisch gezien op een drietal manieren verplaatsen. Welke manier je kiest is afhankelijk van hoeveel energie je hebt en hoeveel geld je uit wil geven.

• Met de tuktuk is de meest comfortabele en minst vermoeiende manier om tussen de verschillende tempels te reizen binnen Angkor. Een tuktuk-tour met gids kost je per tuktuk per dag ergens tussen €15 en €25,-. De exacte prijs is afhankelijk van hoeveel tempels je wil bezoeken en het tijdstip waarop je wil vertrekken. Voor de zonsopkomst moet je op circa €5,- per tuktuk extra rekenen. Een tuktuk kun je delen met 3-4 personen. Je regelt een tuktuk het beste bij je ho(s)tel; zo voorkom je dat je wordt opgelicht door random tuktukchauffeurs op straat.
• Met de fiets heb je meer vrijheid om te gaan en staan waar je wilt, en kun je ook tempels die wat van de weg afliggen bezoeken. Een fiets huren is spotgoedkoop: voor €2,- tot €3,- per dag heb je al een degelijke fiets met versnellingen. Informeer bij je ho(s)tel waar je een fiets kunt huren en check van tevoren goed in welke conditie de fiets is. Zorg ook dat je een bandenplaksetje meeneemt: je wilt niet middenin de jungle met een lekke band komen te staan! Houd er verder rekening mee dat de afstanden tussen de tempels behoorlijk groot zijn, zeker als je van plan bent het Big Circuit op de fiets te doen!
• Met de scooter kun je Angkor – in theorie – ook verkennen. Je leest het goed: in theorie. In de praktijk zul je weinig mensen dit zien doen, omdat scooters behoorlijk diefstalgevoelig zijn en er bovendien geen tankstations binnen Angkor liggen. Je moet dus onwijs goed kunnen plannen om niet zonder brandstof komen te staan.

Overnachten in Siem Reap en Angkor

Binnen het tempelcomplex van Angkor zijn er op een paar eenvoudige homestays na eigenlijk geen overnachtingsmogelijkheden. In Siem Reap is de keuze echter reuze. Van backpackershostels tot luxe resorts, voor ieder type reiziger is er wel wat te vinden in Siem Reap.

Het aanbod wisselt nogal eens, dus mijn advies zou zijn om vooral goed research te doen op booking.com, Hostelworld of vergelijkbare websites.

---

Heb jij actuele informatie over Angkor omdat je er recent geweest bent? Of heb ik iets over het hoofd gezien? Laat het weten in een reactie en ik zorg dat ’t wordt aangepast!