India is een land waarover veel clichés bestaan: het is er smerig en héél erg druk. Maar ook kleurrijk en intrigerend. In Mumbai – met ongeveer 23 miljoen inwoners de grootste stad van India – kom je erachter dat deze stereotypen kloppen, maar ook dat India veel meer is dan dat. De ‘City of Dreams’ is daarmee een hele vette stop op je reis door India. Neem alleen wel de tijd voor deze megastad en bereid je voor op hele intense dagen vol indrukken, ervaringen én selfies met Indiërs. In deze post geef ik je 14 tips waar je zo een dag of drie à vier mee zoet bent in Mumbai!
Scroll snel naar...
- Welkom in Mumbai, the City of Dreams
- 14x zien en doen in Mumbai
- #1: Laat honderden Indiërs een selfie met je maken bij de Gateway of India
- #2: Check de vooruitstrevende exposities in de Jehangir Art Gallery
- #3: Ga op zoek naar de indrukwekkende Victoriaanse architectuur in Fort en Colaba
- #4: Kijk naar de eindeloze cricket-trainingen op het Oval Maidan
- #5: Bewonder het imposante treinstation Chhatrapati Shivaji Maharaj Terminus
- #6: Ga shoppen op de Crawford Market
- #7: Zet je over de indringende visgeur heen en wandel over de visafslag Sassoon Docks
- #8: Wandel over de Marine Drive en zie hoe heel Mumbai aan het einde van de dag flaneert
- #9: Laat je rondleiden door Dhobi Ghat, een slum waar de was van heel Mumbai wordt gedaan
- #10: Maak een boottochtje naar de eeuwenoude grottentempels op Elephanta Island
- #11: Ga rond zonsondergang naar het strand Girgaum Chowpatty en eet je buik rond met het heerlijkste streetfood
- #12: Ga met een gids naar Dharavi, één van de grootste sloppenwijken ter wereld
- #13: Zie hoe de nieuwe Indiase jetset het er van neemt in Bandra
- #14: Eet als een koning bij restaurant Samrat
- Praktische tips voor je bezoek aan Mumbai
Welkom in Mumbai, the City of Dreams
In Mumbai worden alle clichés die je hebt van India bevestigd, maar ook weer net zo hard onderuitgehaald. Deze om en nabij de 23 miljoen inwoners tellende stad mag zich de grootste stad van India noemen. Mumbai wordt in India ook wel ‘The City of Dreams’ genoemd. Indiërs die de sociale ladder willen beklimmen in dit doorgaans zo conservatieve land beproeven hier hun kansen. Het resultaat is een stad vol contrasten: slums staan hier letterlijk naast villawijken en de stad bruist tot in de kleinste straatjes van de energie.
De geschiedenis van Mumbai kun je rustig bijzonder noemen. In tegenstelling tot veel andere steden in India gaat de geschiedenis van Mumbai niet veel verder terug dan circa 500 jaar. In 1534 veroverden de Portugezen namelijk zeven kleine eilandjes in een gunstig gelegen baai aan de westkust van India. Deze baai was zó gunstig dat de Portugezen ‘m Bom Bahia noemden: goede baai. Een naam die verdacht veel lijkt op de naam waaronder we Mumbai ook nu nog wel kennen: Bombay. Dat is zo gekomen omdat op 8 mei 1661 de Portugese koningin Catherina met de Britse koning Charles II trouwde. De eilandjes in de goede baai werden als bruidsschat aan de koning van Engeland gegeven, en onder de Britten groeide de stad in 3,5 eeuw uit tot dé haven van Brits-Indië.
Door de eeuwen heen werd de ruimte tussen de eilandjes gevuld met het zand van afgegraven heuvels en zo werd Bombay een circa 20 kilometer lang schiereiland. Door deze geschiedenis is Mumbai in veel opzichten qua opbouw vooral een Britse stad. Dat is duidelijk te zien in de wijken Fort en Colaba, die volstaan met de meest prachtige Georgiaanse en Victoriaanse architectuur. Maar dat maakt Mumbai niet minder India. Want zelfs in het centrum van Mumbai zie je koeien rustig door de straten slenteren, ruik je op iedere straathoek een andere geur en lopen mensen in de kleurrijkste sari’s je voorbij. Niet voor niets wordt Mumbai soms ook wel ‘London on acid’ genoemd: alsof je aan de hallucinerende drugs zit!
Sinds de stichting van de stad is Mumbai voor Indiase begrippen vooral een vooruitstrevende stad geweest. Nergens in India is de economie zo sterk als hier en nergens beklimmen zoveel Indiërs de sociale ladder. Denk aan de ict-sector en uiteraard aan Bollywood. De stad is een smeltkroes van culturen, waarin mensen van diverse achtergronden én economische standen harmonieus naast elkaar leven.
Misschien zijn je eerste associaties met Mumbai die van een veel te hete stad met eindeloze trieste slums. En ja, er zijn gigantisch veel trieste slums en veel Mumbaikers hebben het allesbehalve breed. Als westerse reiziger kan het bijna niet anders dan dat je in een lichte shock beland wanneer je met de treinen langs sloppenwijken als Dharavi raast. Maar toch is dat maar één kant van Mumbai. Want naast Dharavi ligt Bandra, waar je juist veel chique boetiekjes vind en waar de jetset in rijkdom leeft. En toch zijn er weinig sociale spanningen in de stad.
Inderdaad: wanneer je Mumbai bezoekt zal je continu onder de indruk zijn van de intensiteit van deze stad. Het is nóóit saai in Mumbai. Al met al is Mumbai een stad die je dus eigenlijk niet kan overslaan als je meer van India wilt begrijpen. Mumbai is rauw, ongepolijst en drukt je soms met de neus op de treurige feiten. Aan de andere kant zie je in Mumbai een stad waar mensen elke dag keihard werken voor een beter bestaan, die bruist van de levenslust en waar innovatie in het DNA lijken te zitten. Als je jezelf openstelt voor Mumbai is de kans groot dat je van de stad gaat houden!
14x zien en doen in Mumbai
Hoewel de energie en hectiek van Mumbai mij direct meesleepten, zal niet iedereen Mumbai direct kunnen trekken. Met z’n hectische verkeer, slechte luchtkwaliteit en het 24/7 aanhoudende getoeter moet je je nu eenmaal voorbereiden op een explosie van prikkels op al je zintuigen.
#1: Laat honderden Indiërs een selfie met je maken bij de Gateway of India
Mumbai is geen stad die het moet hebben van z’n iconische gebouwen. Hier vind je geen Taj Mahal, Eiffeltoren of Ayasofya. Maar als er dan toch één beroemd gebouw is in Mumbai dat je niet moet overslaan dan is het de Gateway of India, gelegen in de wijk Colaba. Deze triomfboog is in 1924 gebouwd om het bezoek van koning George V van Engeland en zijn vrouw te herdenken. Zij waren de eerste vorsten van Engeland die persoonlijk hun overzeese kolonie hebben bezocht.
Het is hier elke dag een drukte van jewelste. Vele toeristen – vooral ook uit de rest van India – komen hierheen om het iconische gebouw te bekijken. De meesten van hen hebben nog nooit blanke toeristen gezien. Dus bereid je maar voor: jíj bent hier de attractie! Je zult om de haverklap het verzoek krijgen om op de foto te gaan. Met iedereen afzonderlijk en met de hele familie samen. Poserend en als selfie. Indiërs zijn gek op foto’s maken en dat zul je weten ook bij de Gateway of India!
Naast de Gateway of India vind je het Taj Mahal Palace Hotel uit 1903. Hoewel het bepaald niet lijkt op z’n naamgenoot in het Noord-Indiase Agra, is het een prachtig gebouw en vanaf hier heb je bovendien een mooi uitzicht op de baai waaraan Mumbai z’n bestaan te danken heeft!
Wat kost het? Een bezoekje aan de Gateway of India is helemaal gratis. Wel kun je alleen tussen 7:00 en 17:00 het plein betreden.
#2: Check de vooruitstrevende exposities in de Jehangir Art Gallery
Op een paar minuten lopen van de Gateway of India ligt een gigantische rotonde. Hier kruisen een aantal van de bekendste straten van Mumbai elkaar: de Colaba Causeway, de Mahatma Gandhi Road en de Shahid Bhagat Singh Road. Hier is altijd wat te zien en te doen: een permanent vaststaande verkeerschaos, talloze kraampjes waar je terecht kunt voor een lekkere chai en ook een aantal van de leukste musea van Mumbai. Het Chhatrapati Shivaji Maharaj National Museum is vooral van de buitenkant mooi, maar iets verderop langs de Mahatma Gandhi Road ligt de leuke kleine Jehangir Art Gallery. In dit stijlvolle modernistische gebouw uit 1952 krijgen vooruitstrevende kunstenaars de ruimte om hun werk te laten zien aan het grote publiek. Je kunt er elke dag tussen 11:00 en 17:00 gratis binnenlopen.
#3: Ga op zoek naar de indrukwekkende Victoriaanse architectuur in Fort en Colaba
Mumbai is pas echt groot geworden toen de Britten de stad vanaf de zeventiende eeuw uitbouwden tot het belangrijkste handelscentrum van Brits-Indië. In die tijd werden de eilandjes met elkaar verbonden en langs de brede wegen bouwden de Britten talloze prachtige gebouwen. Deze zijn verbluffend goed bewaard gebleven. Daarom is de koloniale architectuur in Colaba en Fort in 2018 door UNESCO als werelderfgoed erkend. Tijdens een stadswandeling door dit drukke marktdistrict moet je dus vooral af en toe ook even omhoog kijken. Veel van deze gebouwen zijn een combinatie van zowel Britse als Indiase of islamitische bouwstijlen.
Sla in ieder geval de volgende plekken niet over:
- Oriental Building en Flora Fountain;
- Elphinstone College (tegenover de Jehangir Art Gallery);
- Horniman Circle Garden en de omliggende gebouwen (waaronder de St. Thomas Cathedral);
- Chhatrapati Shivaji Maharaj Terminus (CSMT) ofwel het Victoria Station (zie ook onder);
- Municipal Corporation Building;
- Oval Maidan (zie ook onder) en het High Court.
De meeste van deze gebouwen zijn helaas niet van binnen te bezoeken, maar een wandeling door de straten geeft je al een heel mooie impressie.
#4: Kijk naar de eindeloze cricket-trainingen op het Oval Maidan
Midden in het koloniale centrum van Mumbai ligt het Oval Maidan. Dit is één van de weinige grote groene open ruimtes in de stad. Het veld annex park wordt omringd door prachtige koloniale gebouwen, maar het is vooral leuk om hier even te kijken naar (of mee te doen aan) de vele cricket-trainingen. De locals hebben maar weinig plek om te sporten in deze overbevolkte stad, maar hier laten ze vol overgave zien dat cricket dé nationale sport van India is.
#5: Bewonder het imposante treinstation Chhatrapati Shivaji Maharaj Terminus
Een van de allermooiste gebouwen van Mumbai is het indrukwekkende treinstation Chhatrapati Shivaji Maharaj Terminus (meestal afgekort als CSMT). Het is in 1887 geopend als Victoria Terminus en bedoeld als het centrale station van Mumbai. De stationshal lijkt wel rechtstreeks uit een Harry Potter-boek weggelopen te zijn. Zowel van buiten als van binnen, want het leuke is dat je dit gebouw dus ook van binnen kunt bekijken. Uiteraard wanneer je vanaf hier verder reist door India of de suburban train naar een andere wijk neemt, maar ook als je niet met de trein verder reist moet je zeker even binnenkijken. Je kijkt je ogen uit: nog nergens anders heb ik iemand z’n geiten zien afgeven bij het bagagedepot!
#6: Ga shoppen op de Crawford Market
Ten noorden van CSMT ligt de hectische marktwijk Kalbadevi. Hier vind je ook de koloniale Crawford Market, die zowel een binnen- als een buitendeel heeft. Het marktgebouw is een prachtig voorbeeld van Britse koloniale architectuur.
Je kunt hier wat te snacken of te drinken kopen, maar ook huishoudelijke spullen, dieren of natuurlijk een leuk souvenir voor thuis. Neem wel de tijd voor deze wijk, want overdag is het een drukte van jewelste en moet je je soms letterlijk door de menigte heenwurmen!
#7: Zet je over de indringende visgeur heen en wandel over de visafslag Sassoon Docks
Helemaal op het zuidelijkste puntje van Colaba liggen een aantal historische havens. Vanuit hier werden de Indiase producten naar Engeland afgevoerd. De meeste van de havens zijn niet publiek toegankelijk, maar de Sassoon Docks zijn daarop een uitzondering. Hier ligt een van de grootste vismarkten van Mumbai. Je moet er een sterke maag voor hebben, want de geur van vis in de brandende Indiase zon is niet bepaald lekker te noemen. Ook zul je kinderen en vrouwen in erbarmelijke omstandigheden garnalen zien pellen, terwijl de reigers en ratten hun graantje proberen mee te pikken. Toch staat een wandeling over de visafslag en de naastgelegen markt garant voor een indrukwekkend inkijkje in het leven van alledag in deze megastad. Voel je ook zeker niet onwelkom: de mensen hier zijn heel vriendelijk en willen vaak graag met (of voor) je op de foto!
#8: Wandel over de Marine Drive en zie hoe heel Mumbai aan het einde van de dag flaneert
Aan de westkant van Mumbai ligt de Arabische Zee, waardoor je ’s avonds vaak een prachtige zonsondergang kunt zien wanneer je langs de kust loopt. Zwemmen is er vanwege het extreem vervuilde water niet bij (al lijken sommige locals daar anders over te denken), maar flaneren des te meer: rond een uur of vier vult de drie kilometer lange Marine Drive tussen de wijken Churchgate en Chowpatty zich met talloze Indiërs die even willen uitwaaien en van een lekkere chai genieten. De stenen muur biedt bovendien genoeg mogelijkheden om even bij te komen van je wandeling!
#9: Laat je rondleiden door Dhobi Ghat, een slum waar de was van heel Mumbai wordt gedaan
Op ongeveer 20 minuten met de Western Railway vanaf Churchgate, in de wijk Mahalaxmi, ligt een heel bijzonder stukje Mumbai. In Dhobi Ghat – een dichtbebouwde slum – worden dag in dag uit namelijk vele tienduizenden lakens, handdoeken, kussenslopen, kledingstukken en andere vormen van textiel met de hand gewassen. Dit gebeurt al eeuwenlang op min of meer dezelfde manier en het is een interessant schouwspel om te zien.
De meeste toeristen zien niet meer van Dhobi Ghat dan een vluchtige blik vanaf het viaduct bij het treinstation. Je kunt als je dat wilt echter veel dichterbij komen en je laten rondleiden door één van de vele wassers die van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat aan het werk zijn bij de heerlijk fris ruikende wasbassins. Als je dit interessant lijkt, moet je de trap bij het uitkijkplatform aflopen en daarna op de hoek van de straat linksaf slaan. Na 100 meter zie je daarna aan je linkerkant de poort naar de wijk. Als je hier even blijft rondhangen wordt je vanzelf benaderd of je het dichtbebouwde doolhof in wil.
Voor 600 roepie mocht ik een halfuur lang met één van de wassers mee en zelfs bij hem thuis binnenkijken. Dat was heel erg interessant, maar ook best bizar. Vooral om je te beseffen dat hij met z’n hele gezin in een piepkleine ruimte van hooguit 6 bij 6 meter woont. Ik kan me voorstellen dat dit een beetje kan aanvoelen als aapjes kijken, maar bedenk je goed dat als je op deze manier met de locals meegaat het geld direct bij hen terecht komt. Hopelijk kunnen ze er hun kinderen van naar school sturen en voor een betere toekomst zorgen. Alleen vanaf het viaduct naar beneden kijken, een foto maken en weer doorgaan: dát is pas aapjes kijken!
#10: Maak een boottochtje naar de eeuwenoude grottentempels op Elephanta Island
Voor de komst van de Portugezen was Mumbai als stad weliswaar nog niet gesticht, maar het gebied was al wel eeuwenlang bewoond. Daarvan zijn de indrukwekkende grottentempels op Elephanta Island het tastbare bewijs. Op dit kleine eiland is in de periode tussen 400 en 800 een reeks prachtige tempels uitgehakt in de rotsen. Deze grottentempels staan sinds 1987 op de UNESCO-werelderfgoedlijst en zijn de moeite waard vanwege hun schitterende beeltenissen van hindoegoden.
Ook buiten de tempels om is een bezoekje aan Elephanta Island de moeite waard, want het is er heerlijk rustig en dat geeft een fijn contrast met de intens drukke stad Mumbai. Of nou ja, rustig? Er wonen slechts 1200 mensen op het eilandje, maar ook honderden brutale apen. Als je nietsvermoedend wat loopt te eten of drinken tijdens je wandeling naar de tempels, kunnen ze zonder waarschuwing op je schouders springen om het vakkundig uit je handen te jatten. Wees gewaarschuwd!
Je bereikt Elephanta Island door de veerboot te pakken vanaf de aanlegsteiger onder de Gateway of India. De eerste boot naar Elephanta vertrekt om 9:00 ’s ochtends en de laatste om 14:00. De tocht duurt een uur enkele reis. De eerste boot terug naar Mumbai vertrekt om 12:00 en de laatste om 17:30. In tussentijd vertrekken de boten elke 15 minuten. Houd hier rekening mee, want je kunt niet overnachten op het eiland!
Wat kost het? Een entreekaartje voor de tempels kost je als niet-Indiër ₹ 600 (ongeveer €6,50). Voor de ferry moet je apart betalen; een retourtje kost je ₹ 260 (ongeveer €3,-).
#11: Ga rond zonsondergang naar het strand Girgaum Chowpatty en eet je buik rond met het heerlijkste streetfood
Een van de leukste dingen om te doen in Mumbai als de avond invalt is het strand Girgaum Chowpatty bezoeken. Dit ligt op ongeveer 15 minuten met de Western Railway vanaf Churchgate en vervolgens nog een minuut of 10 lopen. Het strand zelf is een heerlijke plek om mensen te kijken en van het weidse uitzicht op zee en de alsmaar groeiende skyline van Mumbai te genieten. Maar de belangrijkste reden voor een bezoekje zou iets anders moeten zijn: iedere avond wordt het zuidelijkste stukje strand omgetoverd tot een waar streetfood-walhalla!
Het is hier altijd ongelofelijk druk, dus de omloopsnelheid is hoog en het risico op de beruchte Delhi Belly (nare voedselvergiftiging) daarmee een stuk kleiner. Wees dus niet al te bang (maar volg wel je gezonde verstand) en probeer vooral alles wat je lekker lijkt. Typische Mumbaise streetfoodgerechten zijn pav bhaji (een kruidige groentecurry geserveerd met zacht witbrood), biryani (rijkgevulde, gekruide rijst), vada pav (een aardappelburger met chutneys geserveerd op zacht witbrood) en bhelpuri (een soort krokante salade met o.a. gepofte rijst, geroosterde noedels, diverse chutneys, tomaat en komkommer). Spoel je maal weg met één van de versgeperste (hier moet je wel goed op letten!) sapjes. Goddelijk!
#12: Ga met een gids naar Dharavi, één van de grootste sloppenwijken ter wereld
Waarschijnlijk heb je wel eens van de film Slumdog Millionaire gehoord. Deze film over een arme sloeber die meedoet aan een televisiequiz en tegen ieders en z’n eigen verwachtingen in de hoofdprijs wint, speelt zich af in Dharavi. Dharavi wordt weleens gezien als één van de grootste sloppenwijken ter wereld en hoewel die claim ook regelmatig wordt betwist, is het een feit dat Dharavi een grote concentratie van armoede is. Naar schatting heeft Dharavi om en nabij de miljoen (!) inwoners, en dat op een oppervlakte van slechts 2,5 vierkante kilometer.
Een bezoek aan een sloppenwijk is niet iets om lichtzinnig over te denken. Ik vond het als ‘rijke westerling’ enorm confronterend om te zien in welke trieste omstandigheden zoveel mensen hier leven. En toch: veel inwoners van Dharavi zijn trots op hun wijk. Omdat ze zich iedere dag een slag in de rondte werken voor een betere toekomst, en omdat juist hier opvallend veel innovatie plaatsvindt. Het optimisme van de mensen hier zet je aan het denken over wat belangrijk is in het leven, en dat we hier soms echt zeuren over onbenullige dingen. Desondanks blijft het bezoeken van sloppenwijken – begrijpelijk – een ethisch dilemma.
Als je een bezoek aan Dharavi wil brengen, raad ik je aan dat met een gids te doen. In tegenstelling tot wat je waarschijnlijk verwacht kan het ook zonder; het is niet per se onveilig in Dharavi en zolang je je respectvol gedraagt (dus niet al te opzichtig foto’s maken, je rijkdom laten zien of ander ongepast gedrag) kun je in theorie zelf een wandeling door Dharavi maken. Met een gids zie je echter véél meer en krijg je bovendien wat mee van de verhalen van de inwoners van de wijk. Juist dat maakt een bezoek interessant.
TIP: Ga niet zomaar mee met een gids die je op straat aanspreekt, en zeker niet als dat in wat toeristischere wijken als Colaba gebeurt. Deze gidsen zijn niet allemaal uit op het echt helpen van de mensen in Dharavi. Als je serieus nadenkt over een bezoek aan Dharavi kun je je het beste verdiepen in een ethisch, community-based bedrijf. Dat is wat duurder, maar het geld komt terecht bij de mensen die het echt nodig hebben. Check bijvoorbeeld Reality Tours and Travels.
#13: Zie hoe de nieuwe Indiase jetset het er van neemt in Bandra
De contrasten in Mumbai zijn scherp. Heel scherp. Want direct ten westen van het straatarme Dharavi ligt Bandra, één van de hipste en rijkste wijken van Mumbai. Alles is hier net even wat relaxter en hier vind je de hipste bars, restaurants, cafés en clubs van de stad. En bovendien het duurste en grootste privéhuis van de hele wereld: Antilia. Dit 27 verdiepingen tellende en 110 meter hoge huis van zakenman Mukesh Ambani heeft een theater, meerdere zwembaden en zelfs een kamer waar sneeuw uit het dak kan worden gespoten… En dat naast één van de grootste sloppenwijken ter wereld.
In Bandra is het echter leuker om langs de mooi aangelegde Bandstand Boulevard te wandelen en – net als vele hippe Indiërs – bij de muren van het Bandstand Fort van het uitzicht op de imposante brug Bandra – Worli Sea Link te genieten.
#14: Eet als een koning bij restaurant Samrat
Mumbai is als City of Dreams waar Indiërs uit alle hoeken van het land samenkomen een ware smeltkroes van alle smaakvolle keukens die India rijk is. Dat maakt de stad een paradijs voor foodies. En hoewel je in Mumbai talloze goede restaurants vindt, wil ik je Samrat in de wijk Churchgate absoluut aanraden. Dit Gujarati-georiënteerde restaurant serveert alleen maar vegetarische gerechten, maar ik kan je beloven dat je je portie vlees hier geen seconde zult missen. Wát een explosie van smaken en texturen!
Als je de thali (de Indiase variant op de rijsttafel) bestelt, krijg je letterlijk een tafel vol schaaltjes, bakjes en losse hapjes. Chutneys, curries, biryani, raita, pappadums… en dat alles in ongelimiteerde hoeveelheden. Verwacht geen hippe of moderne inrichting, maar de smaken van de meer dan twintig (!) verschillende gerechten maken het allemaal goed. De prijs? Nog geen ₹ 1000 per persoon. Dat is slechts circa €11,-!
Hoe kom je er? Je vind Samrat op slechts 5 minuten lopen van het station Churchgate, tussen Marine Drive in het westen en Oval Maidan in het oosten. Samrat is dagelijks geopend van 12:00 tot 23:00.
Praktische tips voor je bezoek aan Mumbai
Mumbai is echt een stad die je op je moet laten inwerken. De enorme omvang van de stad, het chaotische verkeer en de krioelende mensenmassa’s maken dat je je dagen in deze metropool het beste goed kunt plannen. Zeker als je niet zolang de tijd hebt. Doe je voordeel met onderstaande tips!
Hoe kom je in Mumbai?
Als grootste stad van India is Mumbai vanuit heel India goed te bereiken. Vanuit heel India gaan er vele vluchten, treinen en bussen naar Mumbai. Na de luchthaven van Delhi is de luchthaven van Mumbai ook nog eens de belangrijkste internationale luchthaven van India. Dat maakt Mumbai ook een heel geschikt startpunt van een reis door India, zeker als je de zuidelijke helft wil bezoeken. Wil je hier meer inspiratie voor? Lees dan deze post over een drieweekse reisroute door Zuid-India!
Met het vliegtuig zul je landen op de luchthaven Chhatrapati Shivaji Maharaj International Airport. De luchthaven ligt op ongeveer 25 kilometer ten noorden van Colaba, aan de rand van de stad. Van het vliegveld naar de stad komen doe je idealiter per taxi. Er is géén rechtstreekse bus of trein. Afhankelijk van het type auto en het tijdstip kost een taxiritje tussen de ₹ 700 en ₹ 1400 (circa €8,- tot €16,-). Kom je aan buiten spitstijd en wil je op heel gepaste wijze aankomen in hartje stad? Pak dan een autorickshaw naar station Andheri (maximaal ₹ 100 (circa €1,20)) en dan de suburban train naar Churchgate. Een treinkaartje kost bijna niets en je kijkt je ogen uit in de trein met open deuren.
Met de trein kun je rechtstreeks van en naar bijna alle andere grote steden in India reizen. Houd er wel rekening mee dat 1) de reis erg lang kan duren en 2) dat veel treinen al lang van tevoren zijn volgeboekt. Zeker de hogere prijsklassen. Een indicatie van de reistijden naar populaire bestemmingen: Pune (3-4 uur), Goa (11-13 uur), Udaipur (16-19 uur), Delhi (19-26 uur), Kochi (22 uur) en Kolkata (32-35 uur). Mumbai heeft meerdere treinstations, waarvan Chhatrapati Shivaji Maharaj Terminus (CSMT, ook wel Victoria Station) en Mumbai Central de belangrijkste zijn.
Met de bus kun je ook vrijwel het hele land bereiken, al zullen er maar weinig mensen zijn die het zichzelf willen aandoen om een busrit van meer dan een uurtje of twaalf te maken over de Indiase wegen. De dienstregelingen van de bussen wisselen om de haverklap; de meest actuele info vind je bij het busstation op CSMT.
Hoe verplaats je je in Mumbai?
Het ov-systeem in Mumbai is op z’n zachtst gezegd niet optimaal. Er wordt echter wel hard aan gewerkt, en in 2024 wordt naar verwachting eindelijk de metrolijn naar het toeristisch meest interessante deel in Colaba geopend. Planningen hebben echter nogal eens de neiging om met maanden of jaren uit te lopen, dus laat het me vooral weten wanneer je actuele info hebt!
Tot die tijd ben je aangewezen op de suburban trains, taxi’s, autorickshaws of gewoon op de benenwagen.
Mumbai heeft een vrij uitgebreid netwerk van suburban trains. Deze kun je het beste zien als een stoptrein. Er zijn drie noord-zuid georiënteerde lijnen, en op een aantal plekken kun je overstappen tussen de lijnen. De suburban trains in Mumbai zijn beroemd én berucht om het feit dat ze vaak overvol zijn: mensen hangen tijdens de spits soms zelfs half uit de treinen, die met open deuren rijden. Tijdens de spits is het letterlijk dringen geblazen, en daarom raad ik je sterk af de suburban trains te gebruiken tijdens het spitsuur. Dit is op weekdagen van 7:30 tot 10:30 en van 17:00 tot 20:00. In het weekend zijn de treinen veel rustiger.
Er wordt hard gewerkt aan het netwerk van metrolijnen, maar hoewel er al sinds 2014 een metro rijdt in Mumbai heb je er als reiziger vrijwel nooit iets aan. De metro rijdt namelijk nog niet langs de plekken die het meest interessant zijn voor reizigers. Naar verwachting wordt er in de loop van 2024 een start gemaakt met de oplevering van de metro naar Colaba, Mahalaxmi en Bandra.
De taxi is het beste alternatief voor de suburban trains als je langere afstanden in de stad wil afleggen. Spreek altijd van tevoren een prijs af of dwing je chauffeur z’n meter te gebruiken. Nog beter is het om een Uber te boeken: die zijn er in overvloed en je bent verzekerd van een eerlijke prijs voor je rit.
De autorickshaw is een goedkoper alternatief voor de taxi. In Mumbai zijn autorickshaws echter niet toegestaan in het centrum van de stad. Ten zuiden van Bandra heeft de gemeente autorickshaw-chauffeurs verboden om de verkeerschaos enigszins te beperken. Autorickshaws kun je aan de kant van de weg aanhouden, maar ook via Uber boeken. Om goedkoop van en naar het vliegveld te reizen is het – buiten de spits – een goede optie om met de suburban train naar Andheri te reizen en daar een autorickshaw te regelen.
De veerboot is de enige manier om de grottentempels op Elephanta Island te bereiken. Ze vertrekken vanaf de steiger bij de Gateway of India en brengen je in een klein uur naar het eiland. De boten gaan van 9:00 tot 14:00 naar Elephanta Island toe en tussen 12:00 en 17:30 terug naar Gateway of India. Een retourtje kost ₹ 260 (circa €3,-)
Lopen is de beste manier van vervoer wanneer je specifieke buurten wil verkennen. Alleen zo voel je de energie van de stad op z’n best. De afstanden in Mumbai zijn echter groot, dus gebruik een navigatie-app om te weten waar je heen moet. In sommige straten is het zodanig druk met voetgangers, auto’s en ander verkeer dat je soms over de straat zult moeten lopen, dus wees voorzichtig!
WAARSCHUWING: Reis niet met de suburban trains tijdens het spitsuur! Op deze momenten rijden de treinen letterlijk stampvol van station naar station en is het drukken geblazen om erin of eruit te komen! Zeker met bagage levert dat serieuze gevaren op: dagelijks (!) vallen er gemiddeld 7 doden omdat mensen tussen de perrons belanden of uit de trein vallen.
Overnachten in Mumbai
Omdat Mumbai zo’n gigantische stad is, is het verstandig om goed na te denken waar je gaat overnachten. Als je dichtbij de meeste bezienswaardigheden wil zitten, dan kun je het beste een ho(s)tel boeken in Colaba, het historische hart van de stad. Het is hier echter wel heel erg druk en lawaaiig, ook ’s nachts. Als je een iets meer relaxte vibe zoekt dan is de wijk Bandra een goede optie. Wees je er echter wel van bewust dat de meeste bezienswaardigheden hier minimaal een halfuur reizen vandaan liggen. Wel vind je in Bandra ook veel hippere cafés, bars en restaurants.
Je zult in Mumbai zoals gezegd hoe dan ook veel tijd kwijt zijn aan vervoer, dus een slechte keuze is er niet.
Meer tips vind je op de gebruikelijke platforms booking.com en hostelworld.com.
Zou jij een bezoek willen brengen aan deze knotsgekke megastad? Of vind je dat er iets mist in deze post? Laat het weten door een reactie onder deze post achter te laten!