---

‘The Man of the Jungle‘

Borneo is een geweldige bestemming voor natuurliefhebbers. Dit op twee na grootste eiland ter wereld is (of beter gezegd: was) bedekt met dichtbegroeide tropische regenwouden, waarin ontelbaar veel diersoorten leven. De meest in het oog springende daarvan is wat mij betreft de orang-oetan. Deze roodbruine mensaap leeft alleen nog in het wild op het Indonesische eiland Sumatra en dus op Borneo.

De naam orang-oetan is afgeleid van het Maleise ‘orang hutan‘, wat ‘bosmens‘ betekent. Die naam is niet vreemd gekozen: de orang-oetan is na de chimpansee het dier dat het meest lijkt op de mens. Ze zijn net als mensen en chimpansees erg intelligent en maken ook gebruik van gereedschappen. De stammen die op Borneo wonen geloven dan ook dat de orang-oetan eigenlijk kan praten. Dat doen de orang-oetans alleen niet, omdat ze dan zouden moeten werken.

Helaas is de orang-oetan al een tijdje een ernstig bedreigde diersoort. Dat komt doordat sommige mensen het een goed idee vinden dit dier als huisdier te houden, waardoor ze worden weggeroofd uit de jungle. De belangrijkste reden dat er steeds minder orang-oetans (en andere wilde dieren) zijn is echter dat hun leefgebied de laatste decennia in rap tempo verdwijnt. Steeds meer jungle op Borneo wordt gekapt om er palmolieplantages voor terug te planten. Hierin kunnen orang-oetans niet leven, waardoor ze sterven van de honger.

De opvangcentra voor wildlife in Sepilok

Gelukkig vinden veel mensen op Borneo dit ook een verschrikkelijke situatie. Daarom hebben ze op een aantal plekken op het eiland in stukken overgebleven jungle opvangcentra voor wilde dieren opgericht. Bijvoorbeeld in Sepilok, vlakbij de stad Sandakan in Sabah (het oosten van Maleisisch Borneo).

Orangutan Rehabilitation Centre Sepilok

De bekendste van deze opvangcentra is het Orangutan Rehabilitation Centre Sepilok. Hier leven in een gebied van zo’n 40 vierkante kilometer tussen de 30 en 50 semi-wilde orang-oetans. Deze orang-oetans zijn hierheen gebracht omdat ze bijvoorbeeld gewond waren of als wees zijn gevonden in de jungle of de olie-plantages. In het opvangcentrum kun je meer te weten komen over deze prachtige diersoort die eigenlijk ‘ons’ neefje is.

Er is een wandelpad door de jungle dat leidt naar een voederplatform, waar twee keer per dag (om 10 uur ’s ochtends en om 3 uur ’s middags) vers fruit wordt neergelegd door de verzorgers. Meestal komen er dan wel een paar orang-oetans op af, die je van dichtbij kunt bekijken. Ook is er een crèche voor orang-oetans die heel jong zijn of sterk verwaarloosd zijn. Ook hier zijn bijna altijd wel orang-oetans te vinden.

Het Orangutan Rehabilitation Centre bezoeken? Het opvangcentrum is iedere dag geopend tussen 9 en 12 uur ’s ochtends en tussen 14 en 16 uur ’s middags. Een ticket kost 30 ringgit (zo’n €6,-) per persoon. Een camera is daarbij niet inbegrepen; daarvoor betaal je 10 ringgit extra (zo’n €2,-).

Bornean Sun Bear Conservation Centre

Behalve het opvangcentrum voor orang-oetans vind je in Sepilok ook het Bornean Sun Bear Conservation Centre. Qua insteek is het vergelijkbaar met het Orangutan Rehabilitation Centre, maar hier worden in plaats van orang-oetans Borneose honingberen opgevangen. De Borneose honingbeer is de kleinste berensoort ter wereld en ook deze diersoort is helaas ernstig bedreigd. Deze berensoort klimt veel in bomen en eet vooral insecten, fruit en uiteraard honing.

Een Borneose honingbeer in het wild spotten is nog veel moeilijker dan een orang-oetan spotten, dus als je deze bijzondere dieren in het echt wilt zien dan is dit dé plek. Er zijn er meestal tussen de 30 en 40 aanwezig in het afgebakende stuk jungle. Je kunt ze zowel vanaf de grond bekijken als vanaf een verhoogd pad tussen de boomtoppen.

Het opvangcentrum is gelegen direct naast het Orangutan Rehabilitation Centre, dus je kunt de twee centra gemakkelijk op dezelfde dag bezoeken.

Het Bornean Sun Bear Conservation Centre bezoeken? Het opvangcentrum is iedere dag geopend tussen 9 uur ’s ochtends en 15:30 uur ’s middags. Een ticket kost 30 ringgit (zo’n €6,-) per persoon. De meest actuele info vind je op hun website.

Rainforest Discovery Centre

Op twee kilometer van de opvangcentra voor orang-oetans en Borneose honingberen vind je het Rainforest Discovery Centre. Hier kun je in een tentoonstelling alles te weten komen over de mysterieuze jungle van Borneo en de bijzondere dieren en planten die daar voorkomen. Zo is er een zogeheten canopy walk (een pad tussen de boomtoppen door) en worden er rondleidingen georganiseerd met rangers die je allerlei interessante planten en kleine dieren als slangen en insecten kunnen laten zien. Met veel geluk kun je hier ook orang-oetans, apen en andere dieren spotten.

Het Rainforest Discovery Centre bezoeken? Het bezoekerscentrum is iedere dag geopend tussen 8 uur ’s ochtends en 17 uur ’s middags. Een ticket kost 15 ringgit (zo’n €3,-) per persoon. De meest actuele info vind je op hun website.

Sommige mensen bezoeken naast deze drie centra ook nog het Labuk Bay Proboscis Monkey Sanctuary. Dit ligt echter wat verder van Sepilok af, op zo’n 22 kilometer. Hier worden neusapen opgevangen. De insteek van dit opvangcentrum is echter anders dan dat van de hierboven beschreven drie. Het is eigenlijk een stuk palmolieplantage waar de dieren voornamelijk als toeristische attractie worden gehouden. Daarom raad ik een bezoek aan deze plek af!

Overnachten in Sepilok

In principe is Sepilok geen bestemming waar je meerdere dagen voor nodig hebt. Maar omdat het redelijk ver van andere bestemmingen af ligt (of daar niet zo makkelijk mee te combineren is), kiezen heel veel mensen ervoor om hier één of twee nachten te blijven. Daar zijn meer dan voldoende accommodaties voor, waaronder een aantal hele leuke.

Zelf raad ik het Sepilok Forest Edge Resort aan. Dit is een leuk, ruim opgezet resort met fijne en stijlvolle slaapaccommodaties. Het resort ligt aan de rand van de jungle, op loopafstand van zowel het Orangutan Rehabilitation Centre als het Bornean Sun Bear Conservation Centre. Ze hebben er zowel slaapzalen, kamers als vakantiehuisjes te huur en je kunt er ook heerlijk eten. Ontbijt is inbegrepen. Voor de meest actuele prijzen check je best hun website.

Hoe kom je in Sepilok?

Vervoer op Maleisisch Borneo is niet heel erg goed geregeld. Er zijn vaak maar een paar bussen per dag. De beste opties om in Sepilok te komen heb je vanuit Sandakan (ongeveer drie kwartier met de bus, of met een taxi) en vanuit Kota Kinabalu (zo’n 6 uur met de bus). Ook vanuit het populaire Kinabalu National Park is het mogelijk om je op te laten pikken door de rechtstreekse bus vanuit Kota Kinabalu. Dan duurt de rit nog ongeveer 4 uur. Wil je van of naar de Kinabatangan-rivier? Regel dan een taxi voor de ongeveer 2,5 uur durende rit via je accommodatie, want bussen rijden er niet.

Het dichtstbijzijnde vliegveld is in Sandakan, op ongeveer drie kwartier rijden.

Orang-oetans in het wild spotten? Ga naar de Kinabatangan-rivier!

Orang-oetans zien is een must als je naar Borneo reist. Ga daarom zeker naar Sepilok (of naar één van de andere opvangcentra voor orang-oetans, mocht je naar een ander deel van Borneo reizen). Hier heb je bijna een 100% garantie dat je ze ziet.

Maar uiteindelijk gaat er natuurlijk niets boven het spotten van een orang-oetan die écht wild is. In zijn natuurlijke habitat, zonder dat ze worden gevoerd. Hoewel orang-oetans heel zeldzaam zijn en er zeker geen garantie is dat je ze zult zien, is het wel goed mogelijk om wilde orang-oetans te spotten wanneer je op Borneo bent. De beste plek om dat voor elkaar te krijgen is een verblijf langs de Kinabatangan-rivier, op zo’n 2,5 uur rijden van Sepilok. Toen ik in januari 2018 op Borneo was heb ik dit ook gedaan én een orang-oetan in het wild gespot. Meer weten? Lees deze post!

Ben jij tijdens je reis naar Borneo ook in Sepilok geweest en heb je aanvullende tips voor deze leuke bestemming? Of wil je meer weten over Sepilok? Laat een reactie achter en help andere backpackers verder!