Mysterieuze kerkjes en kloosters, imponerende forten, gastvrije mensen en de machtige bergen van de Kaukasus: Georgië is een waanzinnig mooi land. Tijdens een mini-roadtrip van Tbilisi naar het dorpje Kazbegi aan de Russische grens maak je kennis met alles wat Georgië zo’n geweldige bestemming maakt. Ik neem je graag mee over de Georgian Military Highway, de betoverend mooie route tussen deze twee plaatsen! Benieuwd? Lees verder voor alle tips en tricks van REISEIGENWIJS!
Scroll snel naar...
De Georgian Military Highway
De naam Georgian Military Highway wekt misschien associaties op met oorlog, geweld en gevaar. Daarom lijkt het misschien gek om juist over deze weg te willen roadtrippen. Maar de naam van deze toproute heeft te maken met de fascinerende geschiedenis van Georgië en niet (langer) met oorlog en gevaar.
Dat zit zo: Georgië is een oud land op een kruispunt van verschillende culturen. Van alle kanten is Georgië meerdere keren binnengevallen en overheerst: de Mongolen, de Arabieren, de Perzen, de Turken en – het meest recent – de Russen. Zij moesten daarvoor een gigantische hindernis over, want precies op de grens tussen Rusland en Georgië ligt het hooggebergte van de Kaukasus. Dat maakte het lastig voor de Russen om echt vat op het trotse Georgië te krijgen, en dat zinde de tsaren niet.
Daarom besloot het Russische tsarenrijk aan het einde van de 18e eeuw de belangrijkste handelsroute door de Kaukasus toegankelijker te maken. Tot die tijd was het een loodzware en gevaarlijke tocht voor de Russische ambtenaren, handelaren en – vooral – militairen. De militairen werd gevraagd de weg te verbeteren. Vandaar dus die naam!
Mini-roadtrip over de Georgian Military Highway van Tbilisi naar Kazbegi
De Georgian Military Highway is de perfecte kennismaking met alles wat Georgië zo’n geweldig land maakt. Hij leidt je vanuit de hoofdstad langs een aantal van de interessantste historische plekken het hooggebergte in. Ook als je maar kort de tijd hebt in Georgië is deze trip heel geschikt, door de geringe reisafstanden. Je kunt op meerdere manieren reizen als je de Georgian Military Highway wilt ervaren, maar de meeste vrijheid (en uiteraard het gevoel van avontuur) heb je als je een auto huurt. Dit is goed te doen, maar als je niet wilt of kunt rijden zijn er prima alternatieven om dit prachtige gebied te ontdekken. Maar daarover verderop in deze post meer.
Welke manier je ook kiest, hieronder lees je meer over de verschillende stops die de moeite zijn als je deze roadtrip gaat maken.
De start: charmant en hip Tbilisi
Lees ook: Wat te doen in Tbilisi? 9 tips voor de hoofdstad van Georgië
Je roadtrip start in Tbilisi, de superleuke hoofdstad van Georgië. Langs de oevers van de Koera loopt de belangrijkste uitvalsweg naar het noorden, de stad uit. Onderweg kom je de nodige supermarkten tegen, dus als je nog proviand moet inslaan is dit dé plek om dat te doen. Na een kilometer of tien wenst de Georgische ANWB je een fijne reis en begint Georgiës enige echte snelweg, die je naar je eerste bestemming brengt.
Mtskheta
Lees ook: Mtskheta, idyllische culturele hotspot van Georgië
Afstand vanaf Tbilisi: 25 km, reistijd: 30 minuten
De eerste stop langs de route is het stadje Mtskheta. Deze tongbreker is geen random aangetikte combinatie van letters op m’n toetsenbord, maar het religieuze centrum van Georgië. Mtskheta was ooit de hoofdstad van Georgië, omdat de belangrijkste kathedraal van het land hier stond (en nog steeds staat). Deze kathedraal, met de al even onuitspreekbare naam Svetitskhoveli, is uiteraard een must-see in Mtskheta. Ook het sobere Samtavro-klooster is de moeite waard, net als het sfeervolle pleintje in het centrum. Samen met het Jvari-klooster (waarover zo meer) staan deze kerken op de UNESCO-Werelderfgoedlijst. Meer lezen over Mtskheta? Lees dan vooral deze post!
TIP: Doe je de Georgian Military Highway als dagtrip vanuit Tbilisi? Sla dan Mtskheta over en bezoek dit plaatsje als losse dagtrip. Zo heb je meer tijd voor het hooggebergte. Met een shared taxi of dagtour bezoek je Mtskheta meestal überhaupt niet.
Jvari-klooster
Afstand vanaf Tbilisi: 25 km, reistijd: 30 minuten
Afstand vanaf de vorige stop: 12 km, reistijd: 15 minuten
Vanaf het plein in Mtskheta zie je ‘m waarschijnlijk al liggen: een klein koepelkerkje op de berg recht tegenover je. Dit superoude kerkje, gebouwd in de zesde eeuw(!), is het religieus belangrijke Jvari-klooster. Je moet hier absoluut naartoe. Niet zozeer om het kerkje zelf (al is dat ook heel erg mooi), maar vanwege het fenomenale uitzicht. Je kijkt hier namelijk uit over Mtskheta en de samenvloeiing van de rivieren Koera en Aragvi, en dat ziet er ongelofelijk vet uit. Absoluut het halfuurtje extra rijden waard!
Ananuri
Afstand vanaf Tbilisi: 70 km, reistijd: 1 uur
Afstand vanaf de vorige stop: 50 km, reistijd: 50 minuten
Wanneer je vanaf het Jvari-klooster terugrijdt richting de snelweg, begint je roadtrip over de Georgian Military Highway pas écht. Je volgt de rivier de Aragvi stroomopwaarts langs allerlei kleine boerendorpjes en ziet onderweg de bergen steeds ruiger en hoger worden. Na zo’n 40 kilometer rijd je een tijdje langs het Zjinvali-stuwmeer en zie je de eerste besneeuwde toppen van de Kaukasus opdoemen.
Schitterend gelegen aan dit stuwmeer ligt het fort Ananuri, met daarin twee sfeervolle kerkjes. Dit is een populaire en drukke stop langs de route en dat lijkt me volledig terecht. Behalve het fort verkennen kun je hier terecht voor een lekkere lunch, wat te drinken en – uiteraard – een toffe souvenir van je trip door Georgië. Meestal rijd je na ongeveer een uur weer verder.
TIP: Het beste uitzicht over Ananuri heb je vanaf de brug waarover je bent aan komen rijden. Voor een ander perspectief kun je de uitkijktoren van het fort beklimmen. Wees wel voorzichtig, want de trappen en vloeren van de toren zitten vol gaten!
Gudauri
Afstand vanaf Tbilisi: 120 km, reistijd: 2u10
Afstand vanaf de vorige stop: 55 km, reistijd: 1u15
Voorbij Ananuri rijd je alsmaar dieper de vallei van de Aragvi in. De weg wordt smaller en na weer zo’n 40 kilometer beginnen de eerste haarspeldbochten te komen. Het uitzicht wordt alsmaar spectaculairder, tot je in het vrij lelijke wintersportdorp Gudauri aankomt. Kom je in de winter en wil je skieën in Georgië? Dan moet je niet verder zoeken, want dit wintersportoord op circa 2000 meter hoogte is hét ski-oord van de Kaukasus. Skieën is erg goedkoop voor Europese begrippen en de hellingen schijnen geweldig te zijn. Niet voor niets komen er steeds meer Europeanen naar Gudauri.
Voorbij Gudauri wordt het gelijk weer adembenemend mooi qua landschap. Vier kilometer verderop vind je één van de bijzonderste uitzichtpunten langs de route: het Russia-Georgia Friendship Monument. Dit typische Sovjet-monument is in 1983 gebouwd om de 200e verjaardag van de – niet zo vriendschappelijke – inlijving van Georgië bij Rusland te ‘vieren’. Een beetje ironisch dus, maar daarom niet minder gaaf. Zeker wanneer je de communistische geschiedenis interessant vindt is dit een must-see. Maar anders ook, vanwege de fantastische uitzichten op het ravijn achter het monument…
Jvari-pas
Afstand vanaf Tbilisi: 130 km, reistijd: 2u25
Afstand vanaf de vorige stop: 8 km, reistijd: 15 min
Het hoogste punt van de Georgian Military Highway is de pashoogte van de Jvari-pas. Deze ligt op 2379 meter boven NAP. Wanneer je van uit Gudauri komt aanrijden, merk je hier niet zoveel van omdat de weg vrij geleidelijk omhoog gaat. Maar voorbij de pashoogte maak je een spectaculaire afdaling langs talloze haarspeldbochten naar een andere vallei. In deze vallei laat de grandeur van de machtige Kaukasus zich pas écht zien; enorme bergwanden en dramatische vergezichten op de meer dan 4000 meter hoge pieken domineren je uitzicht.
De laatste 30 kilometer leiden je door een vallei met vele dorpjes naar het eindpunt van je mini-roadtrip: het dorp Stepantsminda.
TIP: Houd vooral op dit deel van de route rekening met sneeuw. Tot ver in mei komt het regelmatig voor dat sneeuwval of lawines de weg blokkeren en dan kun je uren vast komen te staan. Houd altijd een alternatief overnachtingadres achter de hand, bijvoorbeeld in Gudauri. Ik moest in april 2019 noodgedwongen een stuk terugrijden omdat ik strandde vlak voor de pashoogte!
Kazbegi
Afstand vanaf Tbilisi: 155 km, reistijd: 3u15
Afstand vanaf de vorige stop: 30 km, reistijd: 50 min
Stepantsminda mag dan wel de officiële naam zijn van dit dorp, maar de meeste mensen noemen het nog steeds bij de oude naam Kazbegi. Die naam is afgeleid van Kazbek, de naam van de berg die boven het dorp uittorent. Met 5047 meter hoogte is dit de op twee na hoogste berg van Georgië en één van de allerhoogste bergen van heel Europa. Kazbegi is het laatste dorp van betekenis voor de weg de grens met Rusland oversteekt en heeft een kleine 1500 inwoners. Het dorp zelf is niet heel bijzonder, al is het zeker leuk om er even doorheen te wandelen als je de tijd hebt.
Waarom iedereen dan toch naar Kazbegi komt? Het kerkje Tsminda Sameba uit de 14e eeuw. Dit kerkje is dé trekpleister van Kazbegi, vanwege de ongelofelijk spectaculaire ligging op een 400 meter hoge rotspunt aan de voet van de Kazbek. Hierdoor is dit plekje door de jaren heen uitgegroeid tot hét uitzicht van Georgië. Als je op Google zoekt naar afbeeldingen van Georgië, is de kans groot dat dit je eerste hit is. Dat wil je natuurlijk met eigen ogen zien!
Daarvoor heb je twee (of, als je een eigen auto hebt: drie) mogelijkheden:
- Hiken is wat mij betreft de tofste optie. In 1,5 à 2 uur wandel je vanuit het centrum van het dorp omhoog naar het kerkje. Dat is – gezien de 400 meter hoogteverschil – wel een pittige wandeling. De route is redelijk aangegeven en zeker in de periode april-oktober zijn er genoeg andere hikers die je kunt volgen. Buiten die periode is het aanzienlijk rustiger en daarom misschien wat lastiger om de route te vinden. Gelukkig zie je de kerk constant boven je uittorenen. Houd wel rekening met sneeuw, waardoor het pad onbegaanbaar en zelfs levensgevaarlijk kan worden.
- Wanneer je niet wilt wandelen of het pad onbegaanbaar is, kun je met één van de taxi’s die zich bij het busstation verzamelen naar boven. De chauffeurs van deze taxi’s zijn alleen wel de grootste oplichters van heel Georgië: per zitplaats betaal je maarliefst 20 tot – in de zomer – 50 lari (€5,- tot €15,-) voor een enkeltje! Dat is best veel, voor 6 kilometer. Een enkeltje naar beneden is overigens goedkoper, omdat veel mensen best naar beneden willen hiken maar niet naar boven.
- Sinds december 2018 kun je ook met je eigen huurauto naar boven rijden. Sinds dat moment is de hobbelige, modderige zandweg die er voorheen liep vervangen door een geasfalteerde weg.
Praktische tips voor jouw roadtripavontuur?
Je bent vast benieuwd met welke zaken je rekening moet houden tijdens je trip over de Georgian Military Highway. Hieronder beantwoord ik de meestgestelde vragen.
Ga je voor een dagtrip of een meerdaags roadtripavontuur?
De trip over de Georgian Military Highway naar Kazbegi is een populaire dagtrip vanuit Tbilisi. Misschien wel de meest populaire. Niet zo gek, want het is het meest toegankelijke stukje van de Grote Kaukasus. Wanneer je maar heel kort de tijd hebt in Georgië en toch heel graag iets van de bergen wilt meekrijgen, is dit an sich best doable. Maar bereid je wel voor op een lange, intensieve dag als je meer wilt zien dan het kerkje bij Kazbegi.
Daarom zou ik je als het ook maar enigszins kan aanraden om een overnachting in Kazbegi in te plannen. Zo kun je een veel relaxter tempo aanhouden en echt genieten van alles wat je onderweg tegenkomt. Ander voordeel is dat het bij de fotostops onderweg en ook bij het kerkje veel rustiger is wanneer je de roadtrip uitsmeert over twee dagen.
Meer dan één nacht overnachten is natuurlijk ook geen slecht idee. Zo kun je tijd inplannen voor een toffe hike, bijvoorbeeld in de Sno-vallei of de Truso-vallei. Ga je echter ook naar Svaneti tijdens je reis door Georgië, dan is dit echter het eerste waar ik op zou inleveren.
TIP: Op zoek naar een tof hotel? Het Rooms Hotel aan de voet van de Kazbek wordt door menigeen aangeraden. Zelf zou ik hier ook hebben geslapen, als de sneeuw onze plannen niet zou ruïneren. Vanuit het vlonderterras bij dit hotel heb je een adembenemend uitzicht op de top van de 5047 meter hoge Kazbek en de kerk. Vol, of zoek je iets anders? Meer aanbod aan hotels en hostels vind je op booking.com.
Hoe reis je over de Georgian Military Highway?
Zoals ik eerder al aangaf is een mini-roadtrip met je eigen huurauto wat mij betreft de tofste manier om de schoonheid van de Georgian Military Highway te ervaren. Hoewel de wegen nog niet overal supergoed zijn, is dit goed mogelijk. Er zijn in Tbilisi meerdere plekken waar je een auto kunt huren, maar meestal is het oude centrum of de omgeving rondom Rustaveli voor backpackers de handigste locatie. Hier hebben meerdere internationale autoverhuurbedrijven een kantoor. Zo vind je EuropCar en Hertz op het Meidan-plein, aan de voet van het fort Nariqala. Budget heeft een locatie langs Rustaveli Avenue. Een compact car heb je voor zo’n €50,- tot €80,- per dag. Een 4WD is niet nodig, ook niet meer voor de weg omhoog naar de Tsminda Samebakerk.
TIP: Reis je graag volledig verzekerd rond? Overweeg dan om een auto te huren via Sunny Cars. Hier huur je een auto inclusief alle verzekeringen. Heb je daar geen omkijken meer naar! Wel zo fijn, in een land met chaotisch verkeer als Georgië.
Mocht je niet kunnen of willen rijden? Geen probleem, want ook dan is het nog steeds goed mogelijk om van de trip langs de Georgian Military Highway te genieten. Je hebt daarvoor de volgende drie opties:
- Met een georganiseerde tour vanuit je ho(s)tel in Tbilisi. Dit is de duurste en minst flexibele optie, maar vaak zit er wel een gids, één of meer maaltijden en vervoer naar de kerk in Kazbegi bij de prijs inbegrepen. Prijzen liggen tussen de 100 en 200 lari (€25,- à €50,-).
- Shared taxi’s vertrekken iedere ochtend vanaf het Didube-busstation aan de noordelijke rand van Tbilisi. Deze taxi’s (meestal voor vier inzittenden) hoppen speciaal voor toeristen tussen de belangrijkste bezienswaardigheden langs de route. Wanneer je de chauffeurs daarom vraagt, krijg je de gelegenheid voor het maken van fotostops. Vaak stoppen ze niet in Mtskheta en bij het Jvari-klooster, dus als je deze plekken wilt zien moet je een aparte dagtrip maken. Een shared taxi kost je 25 lari per persoon (circa €6,50) enkele reis.
- De goedkoopste optie is de marshrutka, een minibusje dat als regulier openbaar vervoer dienstdoet. Marshrutka’s zijn de goedkoopste vervoersoptie om de 150 kilometer naar Tbilisi af te leggen, maar ze stoppen niet voor bezienswaardigheden of fotostops. Daarom is dit alleen een logische optie voor de terugweg (wanneer je alle bezienswaardigheden al hebt gezien) of wanneer je alleen maar naar Kazbegi wilt. Een enkeltje Tbilisi-Kazbegi kost je 10 à 20 lari (circa €2,70 à €5,50).
Tips voor onderweg
Ga je de trip niet per huurauto afleggen? Sla dit stukje dan vooral over. Maar wanneer je dat wel van plan bent, is het goed om de volgende dingen te weten:
- Het verkeer in Tbilisi is erg chaotisch. Houd rekening met links en rechts inhalende auto’s, zonder pardon overstekende voetgangers, veel getoeter en plotseling in- en uitvoegende weggebruikers. Hier moet je je enigszins zelfverzekerd in voelen. Buiten de stad is dit minder een issue, maar houd wel rekening met loslopend vee en langzaam rijdende vrachtwagens.
- Het kan zijn dat je heel erg lang achter colonnes vrachtwagens moet rijden. De Georgian Military Highway is de belangrijkste doorvoerroute vanuit Rusland naar de Kaukasuslanden en verder naar Iran en Turkije. Er zijn speciale inhaalpunten, maar daar zijn er niet zoveel van.
- Tot diep in het voorjaar kun je serieuze last hebben van sneeuw. Door de grote hoogte komt het regelmatig voor dat er sneeuw geruimd moet worden of dat de weg door lawines urenlang onbegaanbaar is. In tegenstelling tot veel andere bergwegen is de Georgian Military Highway in principe wel geopend in de winter, omdat het zo’n belangrijke internationale doorvoerroute is.
Zou jij ook zelf met je huurauto deze te gekke route willen rijden? Of heb je dat al eens gedaan? Deel je ervaringen of ideeën door te reageren op deze post!