In de provincie Drenthe liggen heel wat mooie plekjes. Deze provincie in het noorden van Nederland staat bekend om de rust en de ruimte die je hier vindt Als binnenlandse vakantiebestemming is Drenthe dan ook vooral populair onder fietsende oudjes en gezinnen met kinderen. En, toegegeven, wanneer je op zoek bent naar bruisende steden met dito nachtleven is Drenthe zeker niet de beste bestemming voor je. Maar wanneer je de natuur en de frisse buitenlucht zoekt dan is Drenthe zeker een bezoek waard! Laat je verrassen door de authentieke brinkdorpen, de uitgestrekte heidevelden en de unieke hunebedden. Als geboren Drent deel ik graag de mooiste plekjes van ‘mijn’ provincie met je!
Scroll snel naar...
Wat Drenthe mooi maakt
Drenthe is de dunstbevolkte provincie van Nederland. Geen wonder dus dat je nergens in Nederland beter terecht kunt voor die rust en ruimte die je in Drenthe zoveel hebt! Dat Drenthe dunbevolkt is, wil niet zeggen dat Drenthe zich niet ontwikkelt. Want de afgelopen eeuw is het landschap van Drenthe drastisch veranderd, meer dan in veel andere regio’s in Nederland. Eeuwenlang bestond Drenthe namelijk bijna uitsluitend uit woeste, ondoordringbare veen- en heidegronden waar bijna niets groeide en waar nauwelijks wegen konden worden aangelegd.
In de 19e en 20e eeuw werden deze gronden beetje bij beetje ontgonnen. Het veen werd tot turf gedroogd en via Meppel als brandstof naar de Randstad gevaren. Steeds meer heidevelden werden omgevormd in bossen, weilanden en akkers. In de plaats van de ontgonnen veengebieden, aan de randen van de provincie, kwamen grootschalige, onaantrekkelijke landbouwgronden. Gelukkig realiseerde zich men na de jaren ’70 steeds meer dat het landschap van Drenthe een uniek karakter had en zijn er ook nog hele mooie stukken van Drenthe bewaard gebleven. In Drenthe vind je dan ook niet minder dan drie nationale parken.
De charme van Drenthe zit ‘m in de tijdloze authenticiteit en kneuterigheid. In de nuchtere mensen. In Drenthe kom je nog de boeren op hun klompen in de supermarkt tegen en moet je oprecht moeite doen om een pumpkin spiced latte te vinden. Veel restaurants zijn nog heerlijk traditioneel ingericht en ’s avonds is het er – buiten de jaarlijkse dorpsfeesten om – stil op straat.
De 5 mooiste plekjes van Drenthe
Of je nu de brinkdorpen, de heidevelden of de hunebedden wilt verkennen: zonder eigen vervoer is het bijna onmogelijk de mooiste plekjes van Drenthe te bereiken. Je kunt de auto nemen, maar met de auto kun je niet op alle plekjes die ik hieronder beschrijf komen. Daarnaast omschrijft Drenthe zich als dé fietsprovincie bij uitstek, dus het laat zich raden wat ik je aanbeveel: neem je fiets mee (of huur er één) en verken Drenthe op de pedalen!
Maar wat zijn dan wat mij betreft de mooiste plekken van Drenthe?
Orvelte, het bestbewaarde brinkdorp van Drenthe
Er zijn veel prachtige dorpen te vinden in Drenthe. De mooiste dorpen zijn de zogenaamde brinkdorpen, die worden gekenmerkt door een groot, open grasveld in of aan de rand van het dorp. Dit was vroeger de plek waar het vee werd verzameld om met de herder mee de hei op te gaan. Later werd de Brink vanwege de centrale ligging vaak de marktplaats van de dorpen. Voorbeelden van mooie brinkdorpen zijn Anloo, Sleen, Ruinen, Diever en Westerbork. Maar het mooiste en bestbewaarde voorbeeld is Orvelte, ongeveer in het midden van Drenthe.
Orvelte heeft 230 inwoners en ziet eruit alsof het is stil blijven staan in het jaar 1900. De prachtige Saksische, rietgedekte boerderijen, waterputten en brinken zijn daarom in 1961 tot beschermd dorpsgezicht verklaard en fungeren nu als een soort levend openluchtmuseum. Auto’s zijn in de dorpskern niet welkom en veel boerderijen zijn open voor bezoekers.
Orvelte bezoeken? Orvelte is praktisch onbereikbaar met het openbaar vervoer. Er rijdt alleen – op zeer onregelmatige tijden – een belbus. Het makkelijkste bereik je Orvelte dus met de auto. De N374 en de N381 lopen beide op korte afstand van Orvelte.
Dwingeloo en het Nationaal Park Dwingelderveld
Een ander prachtig brinkdorp is Dwingeloo. Dwingeloo is in tegenstelling tot Orvelte een dorp dat wat meer is meegegaan in de vaart der volkeren en waar je ook veel meer voorzieningen vindt. Dwingeloo is één van de populairste dorpen van Drenthe en dat is niet zo gek. Het ligt namelijk aan de rand van het Dwingelderveld, het grootste heideveld van Drenthe en één van de meest bijzondere natuurgebieden van Nederland.
Het Dwingelderveld is daarom uitgeroepen tot nationaal park. Centraal in het nationaal park ligt de Dwingeloosche Heide, het grootste natte heidegebied van West-Europa. Daaromheen liggen uitgestrekte bossen en enkele plassen waar bijzondere vogelsoorten als de kraanvogel rusten. Het Dwingelderveld is dé plek om van de rust en ruimte die Drenthe te bieden heeft te genieten. Dat doe je natuurlijk op de fiets of wandelend.
Aan de andere kant van het Dwingelderveld liggen de dorpen Ruinen en Ansen, die ook een karakteristieke dorpskern hebben en over leuke campings en B&B’s beschikken.
Dwingeloo en het Dwingelderveld bezoeken? Naar Dwingeloo kun je met buslijn 20 (Assen-Meppel) en buslijn 35 (Steenwijk-Beilen) reizen. Buslijn 32 rijdt van Meppel naar Hoogeven via Ruinen. Het Dwingelderveld is niet met het openbaar vervoer bereikbaar, en ook nauwelijks met de auto (het heideveld is stiltegebied). De wegen N371 en N855 lopen langs Dwingeloo, de weg N375 langs Ruinen.
De hunebedden bij Havelte
Drenthe staat natuurlijk ook bekend om de hunebedden. Deze kolossale stenen zijn misschien wel de meest zichtbare monumenten uit de prehistorie in Nederland. Oorspronkelijk zijn ze gebouwd als grafmonumenten, zo’n 5000 jaar geleden. Er zijn er in heel Nederland 54, waarvan er slechts twee níet in Drenthe staan. Vooral in het oostelijk deel van Drenthe zijn veel hunebedden te vinden, maar enkele van de grootste – en wat mij betreft de mooistgelegen – hunebedden staan juist in het westen van Drenthe. Vlakbij het dorp Havelte om precies te zijn.
De hunebedden bij Havelte staan middenin het natuurgebied Holtingerveld en worden omringd door bossen en heidevelden. Doordat de Havelterberg een stuwwal is glooit het landschap hier een beetje en dat maakt het extra aantrekkelijk. Hoewel dit gebied nu de ultieme rust uitstraalt, zijn de hunebedden de stille getuigen van een heel dynamische geschiedenis. Zo heeft hier in tijdens WOII een Duits vliegveld gelegen en is er vlak naast dit gebied een tijdlang een NAVO-basis gelegen waar volgens de geruchten atoomwapens opgeslagen hebben gelegen.
Inmiddels is de rust wedergekeerd en is het Holtingerveld een geliefd wandelgebied voor de mensen uit de omgeving.
De hunebedden bij Havelte bezoeken? Buslijn 20 (Assen-Meppel) stopt in Havelte. Vanaf het centrum van het dorp is het vervolgens nog zo’n 3 kilometer lopen naar de hunebedden. Beter pak je dus de auto; de wegen N371 en N353 lopen langs het Holtingerveld waarop de hunebedden liggen.
Nationaal Park Drentsche Aa
Het meest typische stukje Drenthe is misschien wel het gebied in de driehoek Beilen-Borger-Haren. Centraal door dit gebied loopt het beekje de Drentsche Aa. Het stroomgebied van dit beekje is uniek omdat de Drentsche Aa nog steeds als vanouds door het landschap kronkelt. Het landschap in het stroomgebied is de voorbije 150 jaar weinig veranderd en zowel de natuurwaarden als de cultuurhistorische waarden zijn hier goed terug te zien in het aantrekkelijke landschap.
Zo bleven van de eeuwenoude landschapsindeling ook veel karakteristieke houtwallen op de essen bewaard. Enkele heidevelden, zoals het Balloërveld, bleven gespaard van ontginning als landbouwgrond of bebossing, zoals elders in Drenthe veel gebeurd is. De schilderachtige esdorpen met hun Saksische boerderijen vervolmaken het beeld. Al met al is het Drentsche Aa-gebied het best bewaarde beek- en esdorpenlandschap van West-Europa. Hier kan je nog goed het oude landschap van Drenthe herkennen, dat de zandgronden in de provincie tot eind negentiende eeuw kenmerkte. Daarom is het gebied rondm de Drentsche Aa tot nationaal park uitgeroepen.
Nationaal Park Drentsche Aa bezoeken? Met de trein kun je in Assen of Beilen stoppen en daar een ov-fiets huren. Verder lopen diverse buslijnen door en langs het gebied. Gieten en Borger kun je bijvoorbeeld bereiken met buslijn 300 (Groningen-Emmen). De wegen N34, N33, N376 en N857 doorkruisen of passeren het nationaal park.
Handelsstad Meppel
Wat steden betreft heeft de provincie Drenthe niet bijzonder veel te bieden. Sowieso zijn er maar drie plaatsen in Drenthe die ooit stadsrechten hebben gekregen: Coevorden, Assen en Meppel. Coevorden was ooit een belangrijke vestingstad, maar tegenwoordig is er maar weinig van over. Assen is in 1809 door koning Lodewijk Napoleon tot stad uitgeroepen, maar was daarvoor niet meer dan een dorpje. Het stadje Meppel, in het uiterste zuidwesten van de provincie, had echter de meeste stedelijke kenmerken.
Meppel – mijn geboortestad – is ‘groot’ (circa 30.000 inwoners) geworden doordat alle turf en landbouwproducten vanuit heel Drenthe over de beekjes en kanalen naar Meppel moest worden getransporteerd. In Meppel werd dit vervolgens op grote schepen overgeladen en over de Zuiderzee naar Amsterdam vervoerd. Straatnamen als Herengracht, Keizersgracht en Prinsengracht herinneren aan de handel met Amsterdam.
De drost (gouverneur) van Drenthe wilde Meppel vanwege de strategische positie in de middeleeuwen al tot versterkte stad uitroepen, maar omdat Drenthe geen officieel gewest was hielden de Staten van Overijssel, met daarin de Hanzesteden Zwolle, Kampen en Deventer (die hun positie in gevaar zagen komen) dat steeds tegen. Dat weerhield de Meppelers er niet van te blijven handelen. De grachten, typische grachtenpakhuisjes en molens herinneren daar nog aan. Net als de voor Drentse begrippen levendige horeca en het relatief grote winkelbestand.
Meppel bezoeken? Meppel fungeert door de uitstekende bereikbaarheid over zowel de weg, het spoor als het water ook wel als de Poort naar het Noorden. Meppel heeft als semi-intercitystation rechtstreekse treinverbindingen met de vier grote steden en is aangesloten op de snelwegen A32 (Meppel-Leeuwarden) en A28 (Utrecht-Groningen).
Wat vind jij van Drenthe? Weet jij een ander mooi plekje in Drenthe dat beslist in deze lijst zou moeten? Of wil je meer weten over een van mijn vijf mooiste plekjes in Drenthe? Laat het weten in een reactie hieronder!