---

Krakau, één van de mooiste steden van heel Europa

Dat Krakau al vier keer op rij tot leukste citytripbestemming van Europa is verkozen, verrast je misschien wel een beetje. Laat dat nou precies de reden zijn waarom ik vermoed dat dit is gebeurd: Krakau verrast heel veel mensen. Mensen, die vaak naar Polen komen met het beeld van een grauw, kil land met norse mensen. En hoewel er in Polen zeker plekken zijn die aan deze stereotypen voldoen, is Krakau eerder het tegenovergestelde daarvan. Krakau is namelijk een levendige, trotse stad vol prachtige gebouwen en een bruisend nachtleven. Naast een verbluffend goed bewaard gebleven – en daardoor vrij toeristisch – historisch centrum heeft Krakau ook hele leuke wijkjes en ligt de stad in een interessante omgeving met veel mogelijkheden voor leuke dagtrips. Daar lees je meer over in deze post.

Krakau – in het Pools geschreven als Kraków en uitgesproken als ‘Kraa-koef‘ – was van het jaar 1000 tot 1609 de hoofdstad van Polen. Dat Polen was veel groter en belangrijker dan het huidige Polen en omvatte ook Litouwen, Wit-Rusland en delen van Oekraïne en Rusland. De stad werd gesticht rondom de Wawel-heuvel, trad toe tot de Hanze en groeide in de loop der jaren uit tot wat we nu kennen als Stare Miasto. Toen Krakau in 1609 als hoofdstad werd vervangen door Warschau, nam de stad in belang af. Wel bleef de stad intact en wat er nu nog staat is min of meer hetzelfde als toen. Uiteraard zijn er wel gebouwen gesloopt en herbouwd, maar het stratenpatroon is nog precies zoals in de zeventiende eeuw.

In de achttiende eeuw werd Polen in drie fasen van de kaart geveegd (de zogenaamde Poolse Delingen), waarna Krakau onderdeel werd van het Habsburgse, Oostenrijks-Hongaarse rijk. Ook die invloed is goed terug te herkennen in de architectuur en de lokale keuken. In tegenstelling tot de meeste andere grote Poolse steden wist Krakau de beide wereldoorlogen ongeschonden door te komen, waardoor we ook nu nog van dit moois kunnen genieten. Om deze reden is Krakau in 1978 als één van de allereerste plekken op aarde op de UNESCO-werelderfgoedlijst gezet. Het is dus niet voor niets dat Krakau door veel mensen één van de mooiste steden van Europa genoemd wordt.

---

Zien en doen in Krakau

Ondanks dat Krakau niet bijzonder groot is, is er behoorlijk veel te zien en te doen in Krakau. Wanneer je voor het eerst op citytrip naar Krakau gaat, is er echter een aantal plekken die je beter niet kunt overslaan. Veruit de meeste daarvan liggen in de historische binnenstad Stare Miasto, maar ook de voormalige Joodse buurt Kazimierz is wat mij betreft een niet te missen wijk. Neem in ieder geval een kijkje bij de volgende plekken!

Rynek Glówny

Dé blikvanger van Krakau is het centrale plein Rynek Glówny (Grote Markt). Dit historische marktplein is zo’n 200 bij 200 meter groot en wordt omringd door de meest fantastische architectuur. Aan alle zijden vind je prachtige koopmanshuizen in allerlei kleuren (nu vaak in gebruik als restaurants en clubs). Aan de oostkant van het plein staat de iconische Bazylika Mariacka (Mariabasiliek) met de twee ongelijke torens, van waaruit ieder uur een trompettist het geluidssignaal Hejnal afspeelt: een melodie die abrupt stopt. Deze traditie staat symbool voor een aanval van de Mongolen in de elfde eeuw, waarbij een stadswachter die de stad voor de aankomende vijanden wilde waarschuwen werd geraakt door een pijl.

Het plein wordt min of meer in twee helften gedeeld door de Sukiennice (Lakenhal), waarin nu geen lakens maar souvenirs verkocht worden. Dit gebouw heeft ook terrasjes op de eerste verdieping, van waaraf je een mooi uitzicht op het plein hebt. Verder staat in de zuidwestelijke hoek de Wieza Ratuszowa (Raadhuistoren), het enige dat is overgebleven van het gotische Raadhuis dat door de Oostenrijkers gesloopt is. In de zuidoostelijke hoek vind je de Kościół Świętego Wojciecha (St. Adalbertkerk), het oudste gebouw van Krakau dat is gebouwd rond het jaar 1000. Halverwege dit kleine kerkje en de Mariabasiliek staat het standbeeld van dichter Adam Mieckiewicz, een populaire plek om af te spreken in Krakau.

Wawelheuvel

Een andere niet te missen plek is de Wawelheuvel. Deze natuurlijke heuvel ligt aan de rivier de Wisła (spreek uit als ‘Vies-wa‘) en is de plek waar Krakau ooit gesticht werd. Volgens de legendes gebeurde dat door prins Krak, al is het waarschijnlijker dat een edelman hier in de vroege middeleeuwen een versterkte woning bouwde. Op de Wawelheuvel staan meerdere interessante gebouwen. De belangrijkste daarvan is het Zamek Królewski (Koninklijk Paleis), beter bekend als het Wawelkasteel. Hier woonden de koningen van Polen tot 1609 en ook daarna was het de plek waar de koning logeerde als hij in Krakau was. Misschien wel net zo belangrijk is de Katedra Wawelska (Wawelkathedraal). In deze prachtig versierde kerk uit de 14e eeuw werden de Poolse koningen gekroond en ook begraven. Ook toen Polen een republiek werd, kregen nationale helden hier hun laatste rusplaats. Zo ook president Lech Kaczynski, die in 2010 omkwam bij een vliegtuigramp in Rusland.

Aan de stadskant, waar je de heuvel op kunt lopen, staat het imposante standbeeld van Tadeusz Kosciuszko, van waaraf je een prachtig uitzicht op de binnenstad hebt. Aan de andere kant, aan de voet van de Wawelheuvel bij de rivier, vind je verder het beeld Smok Wawelski. Dit beeld symboliseert de draak die in de grot onder de Wawelheuvel zou hebben gewoond en iedere dag gevoerd moest worden met een kind. Nadat prins Krak hem een schaap met buskruit zou hebben gevoerd, ontplofte de draak en was Krakau weer veilig. Deze leuke mythe houden ze in stand door de draak af en toe écht vuur te laten spuwen!

Loop de Koninklijke Route

Een perfecte eerste kennismaking met het historisch centrum van Krakau is het lopen van de Koninklijke Route (Droga Królewska). Deze route zouden de koningen van Polen afgelegd hebben van en naar het Wawelkasteel als ze de stad uitgingen. Het is echter het handigst om de Wawelheuvel als eindpunt te nemen en te beginnen bij de Barbakan Krakowski. Dit is een imposant onderdeel van de verder grotendeels gesloopte verdedigingswerken van de stad. Je kunt dit gebouw bezoeken om een expositie over de geschiedenis van de stad te bekijken, als je dat zou willen. Vlak achter de Barbakan staat de enige bewaard gebleven stadspoort van Krakau: de Brama Florianska uit de 14e eeuw. Rondom de poort worden nu vooral heel veel souvenirs verkocht, dus loop vooral snel door over de Ulica Florianska.

Na 350 meter kom je dan uit bij de Bazylika Mariacka op Rynek Glówny. Bezoek de kerk of sla eerst even linksaf naar Maly Rynek, het kleinere broertje van Rynek Glówny. Ietsje kleiner, maar net zo mooi. Neem je tijd om al het moois van de Rynek (zoals de locals het plein noemen) in je op te nemen en ga vervolgens de Ulica Grodzka op. Dit is de brede straat die van het plein afloopt bij de St. Adalbertkerk. De Grodzka is als dé toeristenstraat van Krakau doordrenkt van de souvenirshops en wisselkantoortjes, maar dat mag de pret niet drukken. Na 450 meter kom je aan bij een cluster van mooie kerken. De Petrus- en Pauluskerk is daarvan de meest opvallende, met zijn imposante gevel en beeldenrij aan de voorkant. Voor deze kerk ligt het Plac Sw. Marii Magdaleny, waarop je rechtsaf slaat en vervolgens linksaf. Dan loop je de Ulica Kanonicza in en zie je de muren en torens van de Wawelheuvel voor je.

Planty

Rondom Stare Miasto ligt het park Planty. Dit park is gebouwd op de plek waar vroeger de stadsmuren stonden. Toen die in het begin van de 19e eeuw gesloopt werden, verloederde dit gebied en veranderde het in een vuilnisbelt. Daarom besloot het stadsbestuur rond 1830 dat hier een wandelpark zou komen, waar de inwoners van Krakau konden ontspannen. Het park is nu dé plek voor een relaxte wandeling na alle sightseeing. Het hele rondje is vier kilometer lang, maar je kunt natuurlijk ook afsnijden door weer de binnenstad in te gaan. Zelf ik ging ik hier vaak hardlopen tijdens mijn tijd in Krakau en genoot ik van het steeds wisselende uitzicht op de gebouwen van Stare Miasto.

Denk je op een mooie dag lekker een biertje te kunnen gaan drinken in het park? Niet doen! In het openbaar drinken is in Polen verboden en – anders dan in Nederland – wordt dat streng gehandhaafd. Ook op het gras gaan zitten is er lang niet zo normaal als bij ons, maar gelukkig zijn er zat bankjes om even een kop koffie te drinken of een boek te lezen.

Kazimierz, de Joodse wijk

Op een klein stukje lopen van Stare Miasto ligt de wijk Kazimierz. Vroeger was dit een aparte stad, die van Krakau werd gescheiden door een arm van de Wisła die nu drooggelegd is. Deze loop is terug te herkennen op de kaart, aangezien hier nu de brede straat Dietla ligt. Kazimierz was tot de val van het communisme in 1989 een vervallen, armoedige wijk. Dat kwam doordat de belangrijkste groep bewoners van Kazimierz – de Joden – in de Tweede Wereldoorlog uit de wijk werd verbannen. Eerst naar het aan de overkant van de Wisła gelegen getto in de wijk Podgórze, en later naar de welbekende concentratiekampen. Hun erfgoed bleef echter behoorlijk goed bewaard en is weer in ere hersteld toen Polen een democratie werd.

Zo vind je in Kazimierz maarliefst vijf oude synagoges. Die kun je met een combinatieticket bezoeken, dus als je meer over de Joodse geschiedenis van Krakau wilt weten is dit de plek om naartoe te gaan. De Tempelsynagoge, de Remuh-synagoge en de Stara-synagoge zijn de mooiste. Rondom Plac Szeroka vind je bovendien een aantal Joodse restaurants en typisch Joodse huizen. Iets verderop, verscholen tussen de spoorlijn en aan de overkant van de brede straat Starowislna, vind je een bijzondere Joodse begraafplaats. Deze plek kan wat luguber overkomen. Er staan hier namelijk een aantal monumenten die zijn gemaakt van afgebroken grafstenen, die door de Duitsers als bestrating zijn gebruikt.

Het Joodse deel strekt zicht uit rondom Plac Nowy. Dit is het oude marktplein van Kazimierz en nu het epicentrum van het meer alternatieve nachtleven van Krakau. Als je ’s avonds een drankje wil doen, is dit zeker een aanrader. De bar Alchemia is de meest bekende, maar je kunt je eigenlijk geen buil vallen in dit gedeelte van de stad. Trek gekregen? Haal dan een typisch Poolse zapiekanka bij een van de stalletjes op het pleintje. Dit is het Poolse equivalent van een broodje kebab na het stappen: een in de lengte doormidden gesneden stokbrood dat wordt belegd met vlees, groenten en kaas en vervolgens als een tosti wordt gebakken. Heerlijk!

Naast het Joodse deel heeft Kazimierz ook een christelijk, Pools deel. Dit deel van de wijk wordt een stuk minder bezocht, maar ook hier is het leuk om even rond te dwalen. Het hart van het christelijke deel van Kazimierz ligt rondom Plac Wolnica, en het meest bezienswaardig is de Bazylika św. Michała Archanioła i św. Stanisława, die mooi tegen de Wisla aanligt.

Wil je meer tips voor je citytrip naar Krakau? In deze post vind je mijn tips voor off-the-beaten-track Krakau. Wil je meer van de omgeving zien? Lees dan deze post, waarin ik zes toffe dagtrips voor je op een rij zet! Heb je na het lezen van deze posts nóg meer vragen over Krakau? Of wil je een gouden tip voor andere reiseigenwijzen delen? Laat het weten in een reactie hieronder!