Moskou is niet bepaald de meest voor de hand liggende stad voor een citytrip. Maar met wereldberoemde plekken als het Rode Plein en het Kremlin zou eigenlijk iedere citytripper of cultuurliefhebber minstens één keer naar Moskou moeten. De gespannen verhoudingen met Rusland maken dat niet altijd even makkelijk. Maar de moeite die je moet doen is het dubbel en dwars waard. Zelfs al heb je maar heel kort de tijd. Want met een goede planning kun je in twee dagen al een hele mooie impressie van Moskou krijgen. Ik neem je graag mee langs de hotspots van de Russische hoofdstad!
Scroll snel naar...
Een paar dagen Moskou
In de zomer van 2016 heb ik een backpacktrip gemaakt naar de Zijderoutelanden in Centraal-Azië. Aangezien er daarnaartoe geen rechtstreekse vluchten vanuit Nederland gaan, moest ik overstappen. Dat deed ik in Moskou. En als je daar dan toch bent, waarom dan ook niet een paar dagen Moskou meepakken?! Ik liet deze kans niet aan me voorbijgaan en zodoende had ik twee dagen tussen de vluchten gepland om deze stad te ontdekken.
Twee dagen in Moskou is kort. Té kort, eigenlijk. Logisch ook, want deze gigantische stad – met om en nabij de 12,5 miljoen zielen – is als het historische hart van het machtige Rusland rijk bedeeld met toffe plekken. De stad heeft een sleutelrol gespeeld in de wereldgeschiedenis, als eerste hoofdstad van het tsarenrijk, de Sovjet-Unie en natuurlijk nu de Russische Federatie. Genoeg om je misschien wel een week bezig te houden, dus. Maar die tijd had ik niet, dus dan beperk je je tot de hotspots. Welke dat zijn, dat lees je hieronder!
8x zien en doen in Moskou
Hieronder deel ik graag 8 plekken die echt de moeite waard zijn wanneer je maar kort de tijd hebt in Moskou!
Rode Plein en Pokrov-kathedraal
Natuurlijk begin je je citytrip op het iconische Rode Plein. Nergens voel je de wereldgeschiedenis meer dan hier. Zeker de iets oudere lezers zullen meteen beelden voor zich zien van de grootse militaire parades van de Sovjet-Unie. Heersers als Napoleon en Hitler droomden ervan hún overwinning hier te vieren, maar dat was tevergeefs. Rondom het plein vind je allerlei bezienswaardigheden.
Iedereen kent de felgekleurde torentjes en koepeltjes van de Pokrov-kathedraal, beter bekend als de Basiliuskathedraal. Deze kerk is gebouwd in 1555 door Ivan de Verschrikkelijke. Hij vond ‘m zo mooi dat hij de architect z’n ogen liet uitsteken, zodat hij nooit meer iets mooiers dan ‘zijn’ kathedraal kon bouwen. Het wereldberoemde gebouw is nu een museum, waar je de prachtige fresco’s kunt bewonderen. Een entreekaartje kost 1000 roebel (circa €10,-).
Aan de andere kant staat een mooi, rood bakstenen gebouw waarin het Nationaal Historisch Museum is gevestigd. Rechts daarvan vind je de Voskresenskipoort en de herbouwde Kazankathedraal. Langs de lange kanten van het plein vind je aan de ene kant het extravagante en luxe warenhuis GUM en aan de andere kant de Kremlinmuur. Langs deze muur liggen veel bekende (en beruchte) Russen begraven. De meest prominente is zonder twijfel Vladimir Lenin, die een eigen natuurstenen mausoleum heeft.
Metrohalte: Kitay-Gorod (Китай-город) | Plosjtsjad Revoljoetsii (Площадь Революции) | Teatralnaja (Театральная)
Het Kremlin
Die andere iconische plek in Moskou sla je natuurlijk ook niet over: het Kremlin. Op deze heuvel langs de rivier de Moskva is Moskou in de middeleeuwen ontstaan. Het Kremlin groeide met de eeuwen uit tot het politieke en religieuze hart van Rusland. Binnen de imposante bakstenen muren vind je een aantal prachtige gebouwen en kathedralen met gouden en zilveren koepels. Nog steeds staat het Kremlin synoniem voor de machtbasis van de Russische heersers; het is hier waar onze vriend Poetin zijn besluiten neemt.
Je hebt tickets nodig om het Kremlin binnen te komen. Dit kan alleen binnen beperkte openingstijden en op donderdagen is het Kremlin sowieso gesloten. Houd er ook rekening mee dat je geen grote tassen mee mag nemen en een apart ticket moet kopen om met een camera te fotograferen. De kassa voor het Kremlin is gevestigd in de Aleksandrovski-tuin.
Metrohalte: Aleksandrovskiy Sad (Александровский сад) | Biblioteka im. Lenina (Библиотека им. Ленина) | Arbatskaja (Арбатская)
Mausoleum van Lenin en de Kremlinmuur
Op het Rode Plein, tegen de muren van het Kremlin aan, staat een opvallend rood-zwart natuurstenen gebouw. Dit gebouw is sinds 1930 het mausoleum van Lenin. Hier ligt het gebalsemde lichaam van de geestelijk vader van de Sovjet-Unie voor de eeuwigheid tentoongesteld. Naar verluidt wilde Lenin zelf liever een anonieme rustplaats bij zijn moeder op een begraafplaats in Sint-Petersburg, maar Stalin stond erop dat hij ook na z’n dood in het hart van de macht bleef. Stalin heeft er zelf na zijn dood ook enkele jaren gelegen, maar in 1961 is het lichaam van Stalin achter het mausoleum langs de Kremlinmuur begraven.
Nu, bijna 100 jaar na zijn dood, kun je Lenin nog steeds bekijken. Een bizarre en misschien ook wel lugubere attractie, die je voor heel even terug naar de Sovjet-Unie brengt. Elke dinsdag, woensdag, donderdag en zaterdag tussen 10:00 en 13:00 kun je aansluiten in de rij (die staat er vrijwel altijd) om je respect te betuigen aan de voormalige Sovjet-leider. Je moet binnenin stil zijn, je mag niet stil staan en je mag absoluut geen foto’s maken (de foto hieronder is een archieffoto). Eenmaal buiten kun je doorlopen naar de necropolis langs de Kremlinmuur. Hier liggen heel veel prominente Sovjet-leiders begraven, waaronder Brezjnev en Stalin.
Het mausoleum is gratis te bezoeken.
Metrohalte: Kitay-gorod (Китай-город) | Plosjtsjad Revoljoetsii (Площадь Революции) | Teatralnaja (Театральная)
De metro
In de meeste steden is de metro een handige manier om je te verplaatsen. Dat is in Moskou niet anders. Maar de metro is in Moskou vooral ook een bezienswaardigheid. Want toen Stalin in de jaren ’30 het metrosysteem liet aanleggen, werden de extreem diepe stations ontworpen als de ‘Paleizen van het Volk’. Vol met communistische kunst en symboliek dus. Sommige stations lijken werkelijk op paleizen, compleet met kandelaars, mozaïeken en marmer. Hieronder deel ik de mooiste metrostations met je:
- Komsomolskaja (Комсомольская)
- Teatralnaja (Театральная)
- Kievskaja (Киевская)
- Prospekt Mira (Проспект Мира)
- Majakovskaja (Маяковская)
Het is echt de moeite waard om speciaal deze stations op te zoeken tijdens je trip in Moskou. Maar je zult sowieso ook andere mooie stations zien, want de metro is hét perfecte vervoersmiddel in deze gigantische stad. Nog altijd is de metro van Moskou de drukste ter wereld, met per dag maarliefst 9,3 miljoen passagiers. Ter vergelijking: per dag maken van de metro van Amsterdam slechts zo’n 340.000 mensen gebruik.
Christus-Verlosserkathedraal en de oevers van de Moskva
De grootste van de vele Russisch-orthodoxe kerken in Moskou is de Christus-Verlosserkathedraal. Deze kerk staat prominent langs de rechteroever van de Moskva en is oorspronkelijk gebouwd eind 19e eeuw. Daarna heeft Stalin het immense kerkgebouw – geheel conform de atheïstische leer van de Sovjets – laten exploderen. Hij wilde er een gigantische wolkenkrabber met op de top een meer dan 100 meter hoog beeld van Lenin laten bouwen. Die is er echter nooit gekomen: het werd een gigantisch openluchtzwembad dat niet goed te onderhouden was. Erg gelukkig waren de Moskovieten daar niet mee, en daarom hebben ze na de val van de Sovjet-Unie in 1991 besloten de kerk op exact dezelfde wijze te herbouwen.
Loop onderweg vooral ook even verder langs de oevers van de rivier. Je hebt dan prachtige uitzichten op het Kremlin en de imponerende Sovjet-wolkenkrabbers die verspreid door Moskou zijn gebouwd. Je blik wordt onvermijdelijk ook getrokken naar het markante standbeeld van tsaar Peter de Grote.
Metrohalte: Kropotkinskaja (Кропоткинская)
De Zeven Zusters
De tsaren hadden een duidelijke voorliefde voor glimmende en kleurige kerkkoepels. De voorliefde van de Sovjets was overduidelijk een andere: brutalistische, imponerende wolkenkrabbers die eruitzien als suikertaarten. Deze wolkenkrabbers zien er anders uit dan de wolkenkrabbers die je kent uit steden als New York en Londen; weinig glas en veel beton. Stalin heeft in Moskou zeven grote ‘suikertaarten’ laten bouwen, die later de bijnaam de Zeven Zusters hebben gekregen.
De grootste en imposantste van allemaal is de Staatsuniversiteit van Moskou. Dit gigantische gebouw, waar geen enkele menselijke maat in te vinden is, staat op de Mussenheuvels op zo’n 5 kilometer ten zuiden van het Kremlin. Voor het gebouw ligt een enorm (en sfeerloos) park, dat uitkomt op een soort ‘balkon’ vanwaar je een geweldig uitzicht hebt over Moskou. Alleen daarom is het al de moeite om hier naartoe te gaan. Maar ook Hotel Ukraina is een pareltje van Stalinistische bouwkunst.
Metrohalte – Staatsuniversiteit van Moskou: Universitet (Университет) | Vorobjovy Gory (Воробьёвы горы)
Metrohalte – Hotel Ukraina: Kievskaja (Киевская)
Novodevitsji-klooster
Een andere interessante plek om te bezoeken is het Novodevitsji-klooster. Dit pittoreske en serene kloostercomplex uit de middeleeuwen is een van de best bewaarde Russisch-orthodoxe kloosters. De Russisch-orthodoxe kerk is – zeker sinds de val van de Sovjet-Unie – belangrijk in de Russische samenleving en daarom worden kloosters weer opnieuw opgeknapt en bewoond door nonnen. Officieel kost de entree voor het complex je 500 roebel (circa €4), maar in de praktijk wordt deze lang niet altijd gevraagd.
De naastgelegen Novodevitsji-begraafplaats is al eeuwen één van de meest chique begraafplaatsen van Rusland. Hier liggen dan ook veel bekende Russen begraven, waaronder Sovjet-leider Nikita Chroesjstjov en vliegtuigontwerper Andrej Toepolev en president Boris Jeltsin. Je kunt de begraafplaats gratis bezoeken.
Metrohalte: Sportivnaja (Спортивная)
Het zakencentrum Moscow City
Moskou is meer dan alleen pracht en praal uit de tsarentijd en imponerende symboliek uit de Sovjet-tijd. Sinds de jaren ’90 wordt er gebouwd aan Moscow City (Москва Сити), een compleet nieuw zakencentrum vol glazen wolkenkrabbers en fancy shopping malls. De ene na de andere futuristische toren wordt uit de grond gestampt, waaronder het hoogste gebouw van Europa. De Federatsija-toren is met 374 meter de hoogste. Behalve je vergapen aan de moderne architectuur kun je je hier mengen met de rijke Moskovieten die hier komen om te werken, hun garderobe te vernieuwen of de bloemetjes buiten te zetten.
Metrohalte: Mezjdoenarodnaja (Международная) | Vystavotsjnaja (Выставочная)
Praktische tips voor je trip naar Moskou
Met onderstaande tips kun jij je snelle citytrip naar Moskou optimaal voorbereiden!
Hoe kom je in Moskou?
Als het onbetwiste hart van Rusland is Moskou goed bereikbaar vanuit alle windstreken. Althans, normaal gesproken: door de Russische inval van Oekraïne zijn er vanuit Europa nog maar weinig bruikbare toegangsroutes over. Vanuit de rest van Rusland, de meeste voormalige Sovjet-staten en vanuit Azië is Moskou echter onverminderd goed te bereiken.
- Met het vliegtuig kun je via vier luchthavens naar Moskou vliegen. De meeste internationale vluchten vliegen van en naar Domodedovo, Sjeremetjevo of Vnukovo. Vanuit deze luchthavens kun je met handige AeroExpress-treinen binnen drie kwartier naar het centrum van de stad. Tickets hiervoor kosten je 500-600 roebel voor een enkeltje. Vlieg je binnenlands vanuit Rusland of vanuit één van de andere Sovjet-staten, dan is er ook een kans dat je landt op Zhukovski. De reistijd naar deze luchthaven is iets langer (ca. 70 minuten). Wanneer directe vluchten naar Moskou terugkeren, doe je er vanuit Nederland zo’n 2,5 uur over om naar de Russische hoofdstad te vliegen.
- Met de trein is Moskou vanuit letterlijk alle windrichtingen te bereiken. Uiteraard kun je vanuit alle grote Russische steden naar Moskou treinen. Reken alleen wel op lange reistijden: de verste binnenlandse bestemming (Vladivostok) is zo’n 7 dagen achter elkaar treinen! Je kunt ook naar heel veel bestemmingen in het buitenland reizen; er gaan directe treinen van Moskou tot Berlijn in het westen en tot Beijing en Pyongyang in het oosten. Ook vanuit landen als Azerbeidzjan, Finland en de Centraal-Aziatische republieken gaan er directe treinen naar Moskou. Tickets kun je kopen via de website van de Russische spoorwegen.
- Met de bus kun je uiteraard ook naar Moskou reizen. Maar omdat de trein meestal comfortabeler en ongeveer even duur is, kiezen de meeste reizigers voor dit vervoersmiddel. Zeker over de langere afstanden. Voor sommige bestemmingen (zoals het populaire plaatsje Soezdal aan de Gouden Ring) is de bus echter de enige optie.
- Met de auto naar Moskou rijden vanuit Nederland is mogelijk maar niet aan te raden. Je bent minstens 24 uur onderweg om de ca. 2500 kilometer tussen Utrecht en Moskou te overbruggen en onderweg is er een grote kans dat je te maken krijgt met de corrupte Russische politie. Bovendien is goede brandstof niet overal verkrijgbaar. Houd er daarnaast rekening mee dat wanneer je door Belarus wil rijden, je daarvoor een apart visum nodig hebt! Meer informatie over het reizen met de auto in Rusland is te vinden op deze webpagina.
Hoe verplaats je je in Moskou?
Het onbetwiste vervoersmiddel om je in Moskou zelf te verplaatsen, is de metro. Het netwerk bestaat uit maarliefst 14 lijnen en de metro is schoon en goedkoop. De Moskouse metro kan wel heel druk zijn: per dag gebruiken circa 9,3 miljoen mensen de metro en daarmee is het het drukste metronetwerk ter wereld. Naast een handig vervoersmiddel is de metro vanwege de bizarre stations zoals gezegd ook een van de highlights van je trip naar Moskou, dus je zult ‘m veel gebruiken. Een ticket voor de metro kost je 55 roebel (circa €0,50). Als je veel gebruik wil gaan maken van de metro, dan kun je het beste de Troika-pas aanschaffen. Voor deze kaart betaal je 50 roebel (circa €0,45) en je kunt hem opladen met extra credit, waarbij elke enkele reis je slechts 35 roebel (circa €0,35) kost.
Je kunt de Troika-pas ook gebruiken voor de trolleybussen en normale bussen voor hetzelfde tarief. Alles wat je niet met het ov hoeft te doen, kun je lopen. Maar reken er door de enorme omvang van de stad wel op dat je veel kilometers zult afleggen met de benenwagen!
Overnachten in Moskou
Moskou heeft de naam een dure stad te zijn als het op overnachtingen aankomt. Dat is echter maar deels terecht; het is sterk afhankelijk van de politieke en economische situatie wat je betaalt en er is los daarvan ook voldoende aanbod in de vorm van hostels en Airbnb’s. Het meest actuele aanbod vind je op de welbekende boekingswebsites als booking.com.
Als je net zo kort als ik in Moskou bent, is het wel handig dat je centraal in de stad overnacht. Of in ieder geval in de buurt van een metrostation!
Ben jij al eens in Moskou geweest? Of zou je er graag eens heen willen? Deel je vragen en ervaringen in een reactie! Laat het ook weten wanneer je ziet dat er iets niet meer helemaal klopt.