---

Over Alexandrië

Alexandrië is de tweede stad van Egypte en heeft zo’n 4,5 miljoen inwoners. Niet zomaar even een stadje dus. Even een korte geschiedenisles: de stad is in 330 voor Christus gesticht door – uiteraard – Alexander de Grote, en is daarna meer dan 1000 jaar de hoofdstad van Egypte geweest. Haar bloeitijd beleefde de stad in de Romeinse tijd, toen de stad uitgroeide tot de tweede stad van het Romeinse Rijk na Rome. In die periode had de stad meer dan 400.000 inwoners, wat voor die tijd ongekend groot was. Ook had Alexandrië een zeer multiculturele bevolking van Egyptenaren, Grieken, Romeinen, Joden en andere volkeren. In de Oudheid bouwde men ook de beroemde Pharos (vuurtoren) van Alexandrië, die tot de wereldwonderen van de klassieke oudheid behoorde. Sinds de vlucht van de beroemde koningin Cleopatra in 30 na Christus nam de allure van Alexandrië langzaam af en sinds de komst van de Arabieren in de zevende eeuw degradeerde de stad tot weinig meer dan een vissersdorpje: in de Middeleeuwen werd de Pharos verwoest en liepen grote delen van de oude Romeinse stad onder water. Het enige wat de stad behield was haar naam: in het Arabisch heet de stad Al Iskandariyyah, wat behoorlijk lijkt op de originele naam.

Dit verval heeft ervoor gezorgd dat van het roemrijke verleden na verloop van tijd bijna niets meer was terug te vinden. Wees daarom niet verbaasd dat Alexandrië bepaald geen tweede Rome of Athene is. Pas sinds de negentiende eeuw bloeit de stad weer op, vooral door handel over de Middellandse Zee met Europa. Daardoor kwamen er veel Europeanen, met name Grieken, naar de stad. Zij namen de in Europa toen zeer levendige café-cultuur mee, net als veel nieuwe bouwstijlen. Dit maakte Alexandrië anders dan andere steden in Egypte en de rest van het Midden-Oosten. Hoewel sinds het instellen van de Republiek Egypte in 1952 verreweg de meeste Europeanen (noodgedwongen) de stad hebben verlaten, zijn deze invloeden nog steeds terug te vinden in Alexandrië. Wel zijn hierdoor veel historische gebouwen ernstig verwaarloosd of zelfs gesloopt. Veel typische bezienswaardigheden heeft Alexandrië dan ook niet; deze stad bezoek je vooral vanwege het andere sfeertje dat er hangt. Zo zijn de mensen hier veel relaxter dan in de rest van Egypte en geeft de boulevard langs de Middellandse Zee echt een soort vakantiegevoel.

---

Wat is er te doen en te zien in Alexandrië?

Ondanks dat er niet per se heel veel bezienswaardigheden zijn in Alexandrië, heeft de stad meer dan genoeg plekjes die de moeite waard zijn. Deze plekjes liggen wel ver uit elkaar en daarom heb ik ze ingedeeld in drie clusters. Ondanks dat de plekjes ver uit elkaar liggen, kun je in een volle dag wel een goede indruk krijgen van Alexandrië als je je per taxi tussen de drie clusters verplaatst. Maar als je de tijd hebt kan ik zeker aanraden om er twee dagen te blijven – de sfeer in Alexandrië is echt heel fijn!

Downtown

Hoewel Alexandrië geen duidelijk centrum heeft, komt de buurt Downtown daar wel het dichtst bij in de buurt. Het gebied Downtown ligt globaal tussen het treinstation, de Bibliotheca Alexandrina en het El Gondy El Maghool Square. Hier vind je, naast onderstaande bezienswaardigheden, ook de meeste historische gebouwen uit de negentiende eeuw en de meeste hotelletjes en restaurants.

• Bibliotheca Alexandrina: een bijzonder en verrassend staaltje moderne architectuur in Egypte, dat is gebouwd om de beroemde historische bibliotheek van Alexandrië te vervangen. Alexandrië was in de Oudheid een centrum van wetenschap en literatuur en dit gebouw straalt de ambitie uit die de stad heeft om die reputatie te doen herleven.
• Romeinse ruïnes van Kom el Dikka: net ten noorden van het treinstation ligt één van de archeologische vindplaatsen waar je nog resten van het Romeinse Alexandrië kunt vinden. Hier vind je onder meer een amfitheater, diverse zuilen en resten van andere gebouwen.
• Saad Zaghlol Square: dit plein is de enige open ruimte tussen de stad en de Corniche langs de Middellandse Zee. Het bevat een klein parkje en het wordt omringd met gezellige terrasjes en cafés (zoals Trianon) – en helaas ook de drukke weg.
• Corniche: de Corniche is de lange boulevard langs de Middellandse Zee. Hij loopt van het fort van Qaitbey tot voorbij de Bibliotheca Alexandrina over meer dan 5 kilometer. Je zult hier veel Egyptenaren op de muren zien chillen en zelf kun je hier ook genieten van de ‘frisse’ zeewind.

Anfushi

Deze wijk is het deel van de stad dat het langst bewoond wordt. Na het verval van het Alexandrië uit de Oudheid ontstond er in de noordwestelijke hoek van de oude stad de vissersgemeenschap met de naam Anfushi. Tot het begin van de negentiende eeuw stond deze vissersgemeenschap in feite synoniem voor Alexandrië. Tegenwoordig is Anfushi een volksbuurt – behoorlijk arm en ook vrij conservatief. Laat dat je er niet van weerhouden om de buurt te bezoeken, want de mensen zijn hier erg vriendelijk en je vind hier de meest levendige souqs van de stad. Dat maakt Anfushi een heerlijk buurtje om doelloos rond te struinen. Daarbij zijn ook onderstaande bezienswaardigheden hier te vinden:

• Fort Qaitbey: het fort (of de citadel) van Qaitbey is het oudste nog bestaande gebouw van de stad en er wordt gezegd dat dit fort is gebouwd met de stenen van de oude Pharos. Het is hoe dan ook een prachtig plekje, van waaruit je een weids uitzicht op zee en de rest van de stad hebt. Het gebouw zelf is weliswaar niet zo bijzonder van binnen, maar toch is het de geringe entreeprijs wel waard vanwege de uitzichten en de rust.
• Sidi Abo El Abbas El Morsi-moskee: in het hart van Anfushi staan drie schitterende moskeeën in traditionele Arabische stijl. Deze moskee met hele lange naam is daarvan het meest bekend en vaak open voor bezoekers. Bedek wel je knieën en schouders (en voor de vrouwen ook je haar).
• Scheepswerven: langs het strand aan de andere kant van de wijk (dus niet aan de Corniche-kant) vind je een aantal traditionele scheepswerven. Deze zijn ondanks de vele troep behoorlijk fotogeniek. Het ziet er verlaten uit, maar er zijn hier altijd wel mensen aan het werk en ze vinden het meestal prima als je even komt gluren en wat foto’s neemt. Als je foto’s van de mannen zelf wilt nemen moet je dit wel beleefd vragen!

Rondom de pilaar van Pompeius

Meer landinwaarts vind je een doorsnee stadswijk die niet erg bijzonder is, maar waar je wel twee interessante archeologische opgravingen kunt bezoeken.

• Pilaar van Pompeius: midden tussen de grauwe en vervallen flatgebouwen vind je de imposante, eenzame triomfzuil van Pompeius, die wordt omgeven door twee sfinxen. Er zijn verder nog wat kleinere, minder indrukwekkende opgravingen op het terrein te vinden, maar het mooiste is eigenlijk dat deze plek tegenwoordig volledig wordt omringd door woontorens.
• Catacomben van Kom El Shoqafa: op ongeveer tien minuten lopen van de pilaar van Pompeius zijn er de Catacomben van Kom El Shoqafa. Zelf ben ik hier niet binnengeweest, maar deze plek schijnt de moeite waard te zijn vanwege een aantal mooie fresco’s. De locals weten de weg wel als je ze vraagt naar de Catacombs.

---

Reizen naar Alexandrië

Alexandrië is gemakkelijk toe te voegen aan een trip door Egypte. Vooral vanuit Caïro zijn er veel transportmogelijkheden en ook duurt de reis niet erg lang. De meeste toeristen die Alexandrië bezoeken doen dit dan ook als dagtrip vanuit Caïro. Met een dagtrip doe je de stad echter wel echt tekort. Zeker gezien de reistijd kun je je afvragen of dit de moeite waard is. Blijf er daarom zeker een nachtje overnachten. Veel meer dan twee dagen zullen de meesten echter ook niet nodig hebben in Alexandrië. Wil je weten hoe je Alexandrië in je trip kunt opnemen, lees dan vooral deze post met inspiratie voor een reisroute door Egypte.

Hoe kom je van en naar Alexandrië?

Zoals gezegd is het vrij gemakkelijk om in Alexandrië te komen als je in Egypte bent:

Overnachten, eten en drinken

Langs de Corniche en bij het treinstation is er een grote keuze aan goedkope hotelletjes. Kwalitatief zijn ze niet allemaal even goed, wanneer je op Booking of Hostelworld kijkt. Echte hostels heeft Alexandrië niet; Egypte is geen backpackbestemming en de meeste toeristen die het land bezoeken slaan deze boeiende stad helaas over. Qua eten en drinken heeft Alexandrië wel meer te bieden. Zoals gezegd heeft deze stad namelijk een levendige café- en terrascultuur. Zeker vergeleken met andere steden in het Midden-Oosten. Aanraders van REISEIGENWIJS zijn:

• Sidra by the Citadel. Een leuk, behoorlijk up-market restaurant annex beachclub naast het fort van Qaitbey. Je kunt hier buiten zitten en hebt een weids uitzicht over de stad en de zee.
• Trianon. Dit is een café dat duidelijk zijn roots heeft in de tijden dat Alexandrië een wereldse, multiculturele stad was. Het ligt aan het Saad Zaghlol Square, middenin Downtown langs de Corniche.

---

Ben jij wel eens in Alexandrië geweest en heb je extra tips? Of wil je iets anders kwijt over deze verrassende stad aan de Middellandse Zee in Egypte? Laat het hieronder weten in een reactie!