Iran is een land met niet een al te beste reputatie. Veel mensen zullen geschokt reageren wanneer je zegt dit land als vakantiebestemming te gaan bezoeken. Laat ze dat lekker doen. Want Iran is namelijk één van de meest onderschatte en verrassende reisbestemmingen ter wereld. Dit land in het Midden-Oosten biedt je prachtige woestijnen, sprookjesachtige steden die zo uit 1001 nacht lijken te komen en een aantal van de mooiste moskeeën ter wereld. Toch haalt dat het allemaal niet bij wat Iran écht uniek maakt: de extreem gastvrije bevolking. Je kunt je makkelijk een maand vermaken in Iran, maar ook in twee weken kun je al een goed beeld van de hotspots krijgen. Benieuwd hoe je zo’n reis kan opzetten en waar je rekening mee moet houden? Lees snel verder!
Scroll snel naar...
Je trip naar Iran voorbereiden
Alhoewel reizen naar Iran enorm rewarding is en het land veel vriendelijker is dan je zou verwachten als je de media mag geloven, is Iran nog altijd geen Spanje. Het is daarom goed om de volgende dingen te weten voor je naar Iran afreist:
Je visum voor Iran
Lees ook: Handleiding bij het aanvragen van een visum voor Iran
Je hebt voor Iran een visum nodig. Dit visum kun je op drie manieren krijgen. Meer info hierover lees je in deze post.
Houd er daarnaast rekening mee dat wanneer je op basis van je paspoort aantoonbaar een bezoek aan Israël hebt gebracht, je niet wordt toegelaten tot Iran. Stempels van Jordaanse of Egyptische grensposten met Israël gelden ook als bewijs van een bezoek aan Israël!
Andere grensperikelen
Naast het visum heeft Iran een aantal andere grensformaliteiten die niet erg gebruikelijk zijn. Vooral met betrekking tot de dingen die je in je bagage mee mag nemen. In Iran is het namelijk niet toegestaan om de volgende dingen mee te nemen:
- Alcohol;
- Pornografie – dit is een erg breed begrip en zo wordt het ook geïnterpreteerd. Als de douaniers een slechte dag hebben, kan een tijdschrift of boek met vrouwen zonder hoofddoek al als pornografie worden aangeduid;
- Soms worden ook anti-Iraanse uitingen zoals dvd’s van de film Argo of cd’s van Amerikaanse popartiesten in beslag genomen;
- De dingen die je beter naar geen enkel land mee kunt nemen: drugs en wapens. Hierop staat in Iran officieel zelfs de doodstraf!
Beste reistijd voor Iran
Het grootste deel van Iran heeft een droog woestijnklimaat. In de zomer kan het dan wel 50 graden worden, dus dit is waarschijnlijk niet de beste periode voor een trip naar Iran. Ook de winter is echter niet het beste seizoen voor Iran: zeker in het noorden kan het dan onverwacht koud worden en langs de kuststrook van de Kaspische Zee kan het dan zelfs langdurig regenen. Al met al zijn ons voorjaar (maart-mei) en najaar (september-november) de beste maanden voor een bezoek aan Iran.
Iets als een toeristisch hoogseizoen kent men in Iran nog niet, hooguit vanuit binnenlands toerisme tijdens religieuze feestdagen.
Onderweg in Iran
Je moet je van een aantal dingen bewust zijn wanneer je rondreist door Iran. Vooral op het gebied van geld en kledingvoorschriften. Maar je zult merken dat je ontzettend gastvrij zult worden ontvangen en als je ergens niet zeker weet hoe je iets aan moet pakken, dan staan er waarschijnlijk binnen de kortste keren een aantal Iraniërs klaar om je te helpen!
Hoe reis je rond in Iran?
Het vervoer in Iran is bijzonder goed geregeld. De meeste doorgaande wegen zijn erg goed en daarom zijn de reistijden voor de vaak lange afstanden relatief kort. Tussen de meest bekende bestemmingen en een aantal andere grote steden ligt bovendien een goed spoorwegnetwerk. Het overzicht hieronder geeft een beeld van de situatie:
Treinen zijn een fijn vervoersmiddel in Iran. Zowel overdag als ’s nachts rijden er comfortabele en redelijk snelle treinen tussen Teheran, Mashhad, Tabriz, Isfahan, Shiraz, Kerman, Yazd en Bandar-e-Abbas. Tickets zijn er erg gunstig geprijsd!
Bussen rijden er ook tussen deze steden. Bovendien kun je met de bus ook naar de wat meer afgelegen uithoeken van het land. Door de vele olie in de Iraanse bodem zijn de benzineprijzen laag, wat zich ook vertaalt in lage prijzen voor bustickets. Veel bussen zijn bovendien bijzonder comfortabel, met brede stoelen en een royaal pakket aan drinken en snacks dat bij de prijs inzit.
Vliegtuigen zijn ideaal om snel de wat langere afstanden in dit grote land te overbruggen. Wel is er een belangrijke sidenote: door de internationale sancties mogen Iraanse luchtvaartmaatschappijen geen reserve-onderdelen kopen bij Airbus en Boeing, waardoor het onderhoud van de toestellen relatief achterloopt ten opzichte van internationale standaarden. Neem daarbij de goede bussen en treinen en de duurzaamheidsdiscussie en je zult snappen dat ik adviseer om alleen te vliegen als de voordelen van vliegen wel heel groot worden.
Huurauto’s kun je ook gebruiken om Iran te verkennen. Ondanks de relatief goede wegen is het echter verstandig je te realiseren dat het verkeer in Iran extreem chaotisch is. Iran heeft één van de hoogste aantallen verkeersdoden ter wereld. Bovendien zijn de afstanden lang. Door de sancties zijn er ook geen westerse autoverhuurders actief in Iran. Denk dus goed na voor je besluit Iran per auto te verkennen!
Geld in Iran
In Iran betaal je met de rial. Door de bar slechte economie van het land, is er al jarenlang sprake van torenhoge inflatie. Daarom noemen de Iraniërs een eenheid van 10 rial ook wel een toman. Als iets 10. 000 toman kost, is het in werkelijkheid dus 100.000 rial!
Reizen in Iran brengt qua geld een uitdaging met zich mee, aangezien het onmogelijk is om geld te pinnen in Iran. Dat komt door de westerse sancties tegen het regime. De Amerikanen hebben het internationale bankverkeer met Iran aan banden gelegd en dus moet je al het geld wat je in Iran denkt nodig te hebben van tevoren contant invoeren. Het slimste is om dat te doen in euro’s of Amerikaanse dollars, want die leveren de gunstigste wisselkoers op.
Kledingvoorschriften in Iran
Één van de meest afschrikwekkende aspecten aan reizen naar Iran is dat er voor zowel mannen als vrouwen kledingvoorschriften gelden. Voor mannen vallen die op zich mee, maar voor vrouwen geldt dat de kledingvoorschriften een behoorlijke impact op je reis en gevoel van vrijheid kunnen hebben. Zeker gezien het vaak hete klimaat in Iran. Voor toeristen geldt het volgende:
- Mannen mogen geen kleding dragen in het openbaar waarbij de knieën en/of de schouders onbedekt zijn. Tanktops en shorts zijn dus niet toegestaan. T-shirts met korte mouwen mogen wel en officieel mogen korte broeken die over de knie vallen ook, maar het is beter om op safe te spelen en een lange broek te dragen.
- Vrouwen mogen in Iran alleen kleding dragen die de benen en armen geheel bedekt, die bovendien niet strak zit. Een wijd vallende jurk of wijde lange broek mag. Het meest ingrijpende is echter dat vrouwen in Iran te allen tijde een hoofddoek dienen te dragen in het openbaar. Kijk naar wat Iraanse vrouwen doen – vaak hangt de hoofddoek ergens achter op het hoofd en valt deze af en toe af. Dat is geen probleem, zolang je hem maar weer tijdig teruglegt.
De reisroute
Onderstaande reis door Iran was in 2014 mijn eerste zelfstandige reis buiten Europa. Ik heb deze trip samen met drie goede vrienden gemaakt en hieronder lees je stap voor stap welke route wij hebben afgelegd. Geheel zoals je van REISEIGENWIJS gewend bent vind je hier tips voor sidetrips en een indicatie van de reisafstanden en -tijden.
Teheran (2-3 nachten)
Mijn reis door Iran begon in de hoofdstad Teheran. Toch wel met knikkende knieën stapte ik het vliegtuig in: wat zou er waar zijn van alle spookverhalen in de westerse media over Iran? Midden in de nacht kwamen we aan op de luchthaven en al direct toen we na een korte nacht voor het eerst de straat opgingen, verdween dat gevoel als sneeuw voor de zon. Minstens vier Iraniërs gaven ons hun telefoonnummer, mochten we ergens hulp nodig hebben tijdens ons verblijf. Een warmere start van de trip was haast onmogelijk en dus gingen we met een zeer positief gevoel Teheran verkennen.
Teheran is een gigantische stad (om en nabij de 14 miljoen inwoners) en is tegen de hellingen van het Alborz-gebergte aangebouwd. Deze ligging in combinatie met de gigantische hoeveelheid (vaak oude) auto’s heeft ervoor gezorgd dat Teheran berucht is om zijn slechte luchtkwaliteit. Daarbij opgeteld dat Teheran niet bijzonder veel bezienswaardigheden telt, maakt dat veel reizigers de stad zo snel mogelijk verlaten om de allermooiste hotspots van Iran te gaan verkennen.
Toch heeft Teheran zeker een aantal interessante plekken die het de moeite waard maken om enkele dagen in Teheran te blijven. Bezoek tijdens je verblijf in de Iraanse hoofdstad bijvoorbeeld deze plekken:
- Azadi-toren:
- Golestan-paleis:
- Bazaar-e Bozorg;
- Mausoleum van imam Khomeini.
Deze plekken liggen echter erg verspreid in de enorme stad en daarom zul je de metro van Teheran heel veel gebruiken. De metro is goedkoop, schoon en veilig, maar heeft nog meer voordelen. Zo zul je niet vaststaan in de verkeerschaos en krijg je ook minder van de vervuilde lucht binnen.
Dagtrip naar de berg Tochal
Een heel leuke manier om te ontkomen aan Teheran’s vervuilde lucht is het maken van een dagtrip naar de bergen ten noorden van de stad. Met de taxi vanaf het laatste metrostation in Noord-Teheran (Tajrish) kun je naar het startpunt van de kabelbaan aan het einde van Velenjak Street, vanwaar je voor ongeveer €15,- per persoon met een serie van drie gondelliften naar een hoogte van maarliefst 3740 meter kunt vertrekken. Vanaf hier kun je vervolgens (in een rustig tempo – de lucht is hier behoorlijk ijl!) doorwandelen naar de top van de berg Tochal op 3964 meter hoogte. Bij goed weer heb je een uitzicht tot ver voorbij Teheran en kun je zelfs Iran’s hoogste berg, Damavand (5610 meter), zien liggen. Onderweg zul je veel gesprekjes met de vriendelijke Iraniërs voeren!
Na terugkomst in Teheran zijn we met de backpacks naar het station gegaan om de nachttrein naar Isfahan te nemen.
Isfahan (3-4 nachten)
Afstand: 450 kilometer, reistijd: 7 uur (nachttrein)
De nachttrein van Teheran naar Isfahan vertrekt laat in de avond en komt vroeg in de ochtend aan. In de nachttrein ontmoetten wij de ontzettend vriendelijke Saleh, die ons uiteindelijk een hele dag langs de mooiste plekjes in Isfahan heeft geleid.
Daar heeft Isfahan er ook nogal wat van: Isfahan wordt vaak de mooiste stad van Iran genoemd en behoort naar mijn mening zelfs tot de mooiste steden van het hele Midden-Oosten! In deze stad vind je een hele reeks prachtige gebouwen die je helemaal in de sfeer van duizend-en-één-nacht brengen. Ook is de stad beroemd om de prachtige oude bruggen over de Zayandeh-rivier. Hoewel deze rivier door allerlei afdammingsprojecten en een sterk toegenomen vraag naar water sinds een aantal jaar helaas droog staat, zijn de bruggen nog steeds een enorme aanrader! Vooral ’s avonds, wanneer jonge en oude Isfahani’s zich onder de bogen verzamelen om te luisteren naar spontane optredens van lokale zangers.
Van alle mooie plekken kan er echter maar één de mooiste zijn, en dat is het Nagsh-e-Jahanplein. Dit langgerekte plein behoort tot de grootste pleinen ter wereld en wordt omringd door twee oogverblindend mooie moskeeën, een paleis en de toegangspoort tot Isfahan’s levendige en sfeervolle bazaar. Hier zul je veel van je tijd in Isfahan doorbrengen!
Reken op zeker twee dagen voor Isfahan, deze stad zal je niet teleurstellen en de stad is groter dan je misschien zou verwachten.
Yazd (3-4 nachten)
Afstand: 320 kilometer, reistijd: 3,5 uur (bus)
Vanuit Isfahan zijn we per luxe bus verder gereisd naar Yazd. Yazd is één van de oudste continu bewoonde steden ter wereld en ligt middenin de woestijn. Dat woestijnklimaat heeft er toe geleid dat de mensen hun gebouwen hier al heel vroeg hebben aangepast aan de weersomstandigheden. Zo vind je hier op veel gebouwen vreemde, vierkante torens met sleuven. Deze worden badgirs genoemd en zijn in feite een vroege vorm van airconditioning; ieder zuchtje wind werd op deze manier gebruikt om de ruimte eronder te ventileren!
De meeste gebouwen in Yazd zijn van okerkleurige leem, wat een mooi contrast geeft met de felblauwe en paarse koepels, minaretten en tegels van de moskeeën, die weer heel mooi afsteken tegen de bruine bergen op de achtergrond. Dit maakt Yazd tot een van de meest fotogenieke en bijzondere plekken van Iran!
Dagtrip naar Kharanaq, Meybod en zonsondergang in de woestijn bij Bafq
Afstand: 460 kilometer (totaal), reistijd: 12 uur (taxi, inclusief stops)
Het zou echter jammer zijn om alleen maar steden te bezoeken tijdens je reis door Iran. Want ook qua natuur en landschappen heeft Iran meer dan genoeg te bieden. Vanuit Yazd kun je bijvoorbeeld een dagtrip maken naar verschillende plekken in de woestijn rondom de stad. Wij boekten bij het Orient Hotel een auto met chauffeur, die ons als eerste naar het dorp Kharanaq bracht. Dit dorp is in de jaren ’70 verlaten, maar de huizen zijn blijven staan en het is een ontzettend bijzondere ervaring om tussen de langzaam vervallende lemen huizen door te lopen en de stilte te ervaren.
Vervolgens reden we door naar Meybod. Eerst stopten we echter onderweg bij het bedevaartsoord Chak Chak, waar aanhangers van het zoroastrisme (een zeer oude religie die draait om de aanbidding van vuur) samenkomen. Ons viel deze plek echter een beetje tegen. Meybod bleek daarentegen wél enorm de moeite waard. Hier vind je een hele reeks aan bijzondere lemen gebouwen, waaronder een 3000 jaar oud kasteel, een eeuwenoude duiventil, een ijshuis en een karavanserai – een gebouw waar Zijderoute-handelaren vroeger overnachtten.
De meeste dagtrips gaan na Meybod weer terug naar Yazd. Wij wilden echter graag deze tour combineren met een andere trip waarmee werd geadverteerd bij ons hostel: kameelrijden en de zonsondergang beleven in de zandduinen. De zandwoestijn ligt bij Bafq, aan de andere kant van de stad Yazd. Het is dus een behoorlijke rit, maar dit is het absoluut waard. Als eerste mochten we op de rug van een dromedaris gaan zitten om vervolgens een rondje te rijden door de zee van zand.
Dat is een heel leuke ervaring, maar nadat we veilig van de dromedaris af waren gestapt moest het hoogtepunt nog komen. De man van wie de dromedarissen waren gaf ons de tip om een hoge zandduin op te klimmen. Dat was absoluut een advies om niet in de wind te slaan: vanaf het duin hadden we zover het oog reikt uitzicht over golvende zandduinen waarboven de zon de lucht feloranje kleurde.
Uiteindelijk hebben we zeker een uur in stilte genoten van dit fantastische uitzicht, totdat de zon helemaal onder was. Na de zonsondergang werden er vervolgens honderden sterren zichtbaar. Wát een ervaring!
Shiraz (3 nachten)
Afstand: 440 kilometer, reistijd: 6,5 uur (bus)
Na twee dagen in Yazd is het tijd voor de laatste stop van deze korte rondreis door Iran. Op 6,5 uur rijden van Yazd ligt Shiraz, een stad met een aantal prachtige bezienswaardigheden. Hier vind je bijvoorbeeld de Nasir al Mulk-moskee, waar je ’s ochtendsvroeg de prachtigste kleuren kunt zien door de instraling van zonnestralen door de prachtige glas-in-loodramen. Met recht één van de mooiste bezienswaardigheden in Iran!
Verder vind je in Shiraz de graftombes van Hafez en Saadi, twee beroemde Perzische dichters. De dichters zelf ken je hoogstwaarschijnlijk niet en de tombes zijn an sich ook niet bijzonder mooi, maar er heerst hier een heel prettige en serene sfeer. Ook zul je hier zeer waarschijnlijk in contact komen met de vriendelijke Iraniërs. Verder heeft Shiraz met de Vakil-bazaar naar mijn mening de meest sfeervolle en kleurrijke bazaar in Iran. Ook de Shah Cheragh-moskee is door de vele spiegeltjes een bezoekje waard.
Dagtrip naar Pasargadae, Naqsh-e Rostam en Persepolis
Afstand: 290 kilometer (totaal), reistijd: 7 uur (taxi, inclusief stops)
Een van de belangrijkste redenen waarom Shiraz niet op je reisschema kan ontbreken is echter dat Shiraz dichtbij de ruïnes van Persepolis ligt. Persepolis is echter niet de enige bezienswaardige archeologische opgraving in de omgeving van Shiraz. Daarom bezochten we eerst Pasargadae, waar de tombe van Cyrus de Grote staat. Cyrus de Grote was 2600 jaar geleden de stichter van het Perzische Rijk en veroverde gebieden tot in Europa, Centraal-Azië en Noord-Afrika.
Van Pasargadae reis je naar Persepolis, maar eerst stop je nog bij de tombes van Naqsh-e Rostam. Dit is een complex van vier in de rotsen uitgehakte tombes vlakbij Persepolis waar vier shahs begraven liggen. Naqsh-e Rostam wordt wel eens het Iraanse Petra genoemd, vanwege de gelijkenis met deze Jordaanse ruïnestad. Vergeet deze plek niet te bezoeken; de tombes zijn heel indrukwekkend en het is er ook nog eens erg rustig!
Het beste bewaar je natuurlijk voor het laatst: Persepolis. Dit is één van de grootste en meest indrukwekkende archeologische opgravingen ter wereld. Persepolis is door de shahs van het Perzische Rijk gebouwd als – ceremoniële – hoofdstad. Daarvan getuigen de zeer gaaf gebleven reliëfs, zuilen, beelden en paleizen waaraan je je nu als toerist kunt vergapen. Persepolis is dan ook zo ongeveer de enige plek in Iran die echt toeristisch aandoet.
Teheran (1-2 nachten)
Afstand: 950 kilometer, reistijd: 1 uur 10 minuten (binnenlandse vlucht) of 12 uur (bus)
Wij eindigden onze reis door Iran weer in Teheran, waar Saleh (die we ontmoetten in de nachttrein naar Isfahan) ons opwachtte om de laatste dag in Teheran samen door te brengen. Na eerst het mausoleum van imam Khomeini bezocht te hebben, heeft Saleh ons daarna binnen weten te loodsen bij de voormalige Amerikaanse ambassade. Deze ambassade speelt een cruciale rol bij de Islamitische Revolutie van 1979 en is daardoor het mikpunt geworden van alle anti-Amerikaanse sentimenten die in Iran leven. Als westerling kom je hier dan ook niet zomaar binnen. Ons lukte dat door Saleh echter wel en het bleek dat er hierbinnen een ontzettend boeiende tentoonstelling van allerlei spionage-apparatuur en anti-Amerikaanse kunst is opgezet. Ook wanneer je niet binnen kunt komen is de voormalige Amerikaanse ambassade de moeite waard; rondom het complex zijn veel anti-westerse muurschilderingen te bewonderen.
Meer Iran?
Deze trip leidt je in een redelijk relaxt tempo langs alle klassieke hotspots van Iran. Iran is echter zeker een langere reis waard. Zo kun je de tijd nemen om de meer onbekende hoeken van het land te ontdekken. Al met al is Iran ook heel geschikt voor een reis van drie tot vier weken. Plekken die de moeite waard zijn om je reis mee uit te breiden zijn onder meer:
- Kuststrook van de Kaspische Zee; groene en bergachtige streek die je stereotype beelden van Iran en het Midden-Oosten helemaal overhoop gooit;
- Qom; één van de belangrijkste pelgrimsoorden in Iran, even ten zuiden van Teheran;
- Kashan; stad met mooie architectuur tussen Teheran en Isfahan;
- Mashhad; de tweede stad van Iran en de locatie van één van de belangrijskte sjiïtische pelgrimsoorden ter wereld;
- Tabriz; grote stad in Noordwest-Iran met één van de grootste en mooiste bazaars van het Midden-Oosten;
- Alamut-vallei; groene vallei met karakteristieke dorpjes, een paradijs voor hikers
- Qazvin; stad in Noordwest-Iran die ooit de hoofdstad was;
- Dasht-e Lut, een woestijn met rotsformaties die eruit zien als zandkastelen;
- Bam, met een duizenden jaren oude citadel;
- de eilanden Kish en Qeshm in de Perzische Golf.
Heb jij Iran ooit bezocht en wil je jouw tips delen? Heb je aanvullende vragen over reizen in Iran? Of is er iets anders dat jij kwijt wilt over deze reisroute door Iran? Laat hieronder een reactie achter